Dossiers

RvdJ 31 oktober 2014, IEF 14488 (Zaankanaries tegen Noordhollands Dagblad)
Mediarecht. Ingezonden brieven. Het Noordhollands Dagblad/Dagblad Zaanstreek heeft in het artikel “Verdubbeling nodig” op journalistiek zorgvuldige wijze bericht over roeivereniging Zaankanaries (klaagster). De door een lid van de vereniging verstrekte informatie is op een juiste wijze verwerkt en Strouwen was niet verplicht het artikel voor inzage aan de geïnterviewde toe te sturen. Verder is met de plaatsing van de ingezonden brief van klaagster de klacht op een correcte manier afgehandeld.

De Raad stelt vast dat de heer Kempenaar ten behoeve van klaagster de publiciteit heeft gezocht. Klaagster heeft niet betwist dat Kempenaar de in het artikel verwerkte informatie heeft verstrekt en heeft gezegd wat in het artikel aan hem is toegeschreven. Dit geldt wellicht niet voor de term ‘noodklok’, maar het is journalistiek gebruikelijk dat een (deel van een) artikel in een kop scherp wordt aangezet.

Het stond Strouwen bovendien vrij om te bepalen op welke wijze hij de informatie van Kempenaar in een artikel zou verwerken. Niet aannemelijk is geworden dat Strouwen daarbij een zodanig vertekend en onnodig negatief beeld van klaagster heeft geschetst of een onzorgvuldige weergave van de feiten heeft gegeven, dat daarmee geen sprake meer is van waarheidsgetrouwe berichtgeving.
Verder is een journalist niet verplicht om vooraf een artikel ter inzage toe te sturen, tenzij hij dit met de betrokkene is overeengekomen. Niet is gebleken dat Strouwen met Kempenaar hierover een afspraak heeft gemaakt en die niet is nagekomen.

Ten slotte meent de Raad dat de klacht van klaagster op een correcte wijze is afgehandeld. De ingezonden brief van klaagster is kort na het artikel geplaatst. Niet is gebleken dat met klaagster is afgesproken dat de brief onverkort zou worden gepubliceerd. Strouwen heeft de brief op een zorgvuldige wijze ingekort door dit te doen in overleg met zijn collega’s en daarbij de inhoudelijke essentie en toonzetting van de brief intact te laten. Voor de lezer is de boodschap van klaagster duidelijk: zij meent dat het artikel een sombere teneur heeft en is het daarmee niet eens.

Een en ander leidt tot de slotsom dat Strouwen en het Noordhollands Dagblad/Dagblad Zaanstreek journalistiek zorgvuldig hebben gehandeld.

Rechtbank Den Haag 17 december 2014, IEF 14493; ECLI:NL:RBDHA:2014:15671 (Kesa tegen AS Watson)
Bijdrage ingezonden door Naomi Ketelaar en Gregor Vos, Klos Morel Vos & Schaap. Merkinbreuk. Normaal gebruik. Bewijs. Kesa is groothandel op het gebied van elektrische apparaten en houdster van diverse PROLINE-merken. Zij spreekt AS Watson , wereldwijd detailhandelaar en eigenaar van Kruidvat en Trekpleister, aan op de via webshops aangeboden tabletcomputers met de aanduiding 'Pro-Line'. Er bestaat slechts een gering verschil, te weten een koppelteken tussen de letters O en L. De reconventionele vordering tot nietigheid van PROLINE wordt afgewezen. Het merk heeft onderscheidend vermogen en is niet beschrijvend voor de waren. Merken kunnen ook normaal zijn gebruikt zonder dat het zoekresultaten via Google oplevert of in het productassortiment van BCC zit. Stakingsvordering wordt toegewezen met een opgaveverplichting.

Volgorde van behandeling conventie/reconventie
4.5. De rechtbank begrijpt de voorwaarde zo dat de eis in reconventie wordt ingesteld als de rechtbank in conventie tot het oordeel zou komen dat (uitgaande van geldige merken) sprake is van merkinbreuk. In dat geval geldt de eis in reconventie als ingesteld en komt de rechtbank gelet op het bepaalde in artikel 99 GMVo ook in conventie toe aan beoordeling van de gevoerde geldigheidsverweren. Het gebruik van de frase “en/of’ laat die lezing ook uitdrukkelijk toe, hoewel aan Kesa kan worden toegegeven dat de formulering van de voorwaardelijke reconventie niet uitblinkt in helderheid.

4.6. Dit betekent dat de rechtbank eerst in conventie de gestelde merkinbreuk zal beoordelen.

Nietigheid: onderscheidend vermogen en beschrijvend
4.21. Het betoog van AS Watson dat de PROLINE woordmerken ieder onderscheidend vermogen missen, slaagt niet. (...) Met Kesa is de rechtbank van oordeel dat noch die twee elementen afzonderlijk noch de combinatie daarvan een kenmerk van de betrokken waren weergeeft. Zodoende is ‘PROLINE’ voor de ingeschreven waren van de PROLINE woordrnerken niet beschrijvend.

Vervallen vanwege non usus
4.27. AS Watson heeft de stelling ingenomen dat Kesa de PROLINE merken niet normaal heeft gebruikt voor de gewraakte waren. AS Watson heeft schermafdrukken overgelegd van de zoekresultaten op de website www.bcc.nl en bij de zoekmachine Google waar bij het zoeken op de gewraakte waren in combinatie met ‘Proline’ geen resultaten worden gevonden (behalve voor DVD spelers). (...) Merken kunnen ook normaal gebrtiikt zijn op een wijze die niet leidt tot resultaten bij het zoeken via Google. Daarnaast is BCC slechts één van de retaitkanalen van Kesa in de EU zoals blijkt uit producties die Kesa heeft overgelegd zodat het ontbreken van (een deel van) de gewraakte waren in het huidige productassortiment van BCC op zichzelf niets zegt over (niet-)normaal gebruik. Andersoortig bewijs zoals een gebruiksonderzoek ten aanzien van de gewraakte waren of verklaringen van marktdeelnemers in de branche ontbreken.

Lees de uitspraak (pdf/ html)

Baanbrekende gerechtelijke uitspraken, veranderende spelregels die meebewegen met de markten, nieuwe wet- en regelgeving en harde afrekening met de oude. In deze laatste editie van VOI©Email in 2014 een selectie uit de belangrijkste nieuwsfeiten van een voor het rechtenbeheer onstuimig jaar.

1 januari - CBO-Keurmerkcriteria aangepast
9 januari - Conclusie A-G: downloaden uit illegale bron is illegaal downloaden
17 januari - Minister Bussemaker van OCW lanceert thecontentmap.nl
28 januari – Hof Den Haag: Blokkade The Pirate Bay opgeheven
13 februari - HvJ EU Svensson: hyperlinken naar beschermde werken mag
20 februari - Europese Raad neemt richtlijn collectief beheer aan
4 maart – College van Toezicht rapporteert over 2012
7 maart – Hoge Raad: Thuiskopieheffing ook op audio- en videospelers
14 maart - BOVAG tekent met Buma, Sena en Videma
27 maart - Hof van Justitie EU wijst website blokkade door ISP toe
28 maart – Hoge Raad: arrest NORMA/Kabel
10 april - HvJ EU: downloaden van illegaal aanbod is illegaal
15 april - Buma/Stemra zegt ACM toe meer keuze te bieden bij rechtenbeheer
19 mei – Stimuleringsmaatregel Filmproductie in Nederland gaat in
26 mei - Geen verbetering volgrecht
27 mei - VOB / Stichting Leenrecht: vallen e-books onder het leenrecht?
19 juni – Auteursrechtdebat gelanceerd
26 juni - NUV en NVPI bundelen krachten
27 juni – SEO onderzoek: Auteursrechtsector goed voor 6 procent van BBP en 7,4% van totale werkgelegenheid
25 juli - EC brengt rapport uit over EU consultatie auteursrecht
15 augustus - CvTA rapporteert positieve ontwikkelingen collectief beheer
8 september - NORMA schikt met de Staat over thuiskopievergoedingen
7 oktober - CBO's hebben zich goed staande gehouden
10 oktober - Rechtszaak VEVAM /ZIGGO, UPC EN RoDAP
17 oktober - Kabinet: thuiskopieheffingen gaan omlaag
21 oktober - HvJ EU Bestwater: embedden auteursrechtelijk beschermd materiaal is toegestaan
28 oktober - Besluit gewijzigde Thuiskopieregeling in Staatsblad gepubliceerd
29 oktober - Implementatie richtlijn verweesde werken
5 november - Teeven zegt overleg toe met isp's en stakeholders over stimuleren legaal aanbod
10 november - StOP NL aangemerkt als CBO in de zin van de Wet Toezicht
14 november - Afschaffing geschriftenbescherming
25 november - Spoedappel uitgevers tegen Tom Kabinet
3 december – Onderhandelingen RoDAP en filmmakers lopen vast
8 december – De Staat treft schikking met Stichting de Thuiskopie over thuiskopievergoedingen
9 december - VOI©E-leden completeren uniforme klachtenregelingen
12 december - Minister Bussemaker steunt bewustmakingscampagne thecontentmap.nl

Uitgebreid via het jaaroverzicht

Uit het persbericht: Mr. dr. Paul Geerts is met ingang van 1 december 2014 aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid benoemd tot bijzonder hoogleraar Intellectueel Eigendomsrecht, vanwege de Stichting Intellectuele Eigendom Groningen. Hij volgt prof. Ch. Gielen op die sinds 1992 bijzonder hoogleraar Intellectueel Eigendomsrecht was.

Het onderzoek van Geerts richt zich op het klassieke intellectuele eigendomsrecht (IE-recht) en in meer brede zin op het recht inzake de oneerlijke mededinging, zoals bijvoorbeeld het oneerlijke handelspraktijkenrecht en het misleidende en vergelijkende reclamerecht. Het IE-recht betreft een maatschappelijk relevant rechtsgebied en in de maatschappij bestaat een groeiende belangstelling voor het IE-recht.

Er zijn weinig rechtsgebieden waarin de wetgeving en jurisprudentie zich in een sneller tempo ontwikkelen. Dat heeft met name te maken met (de toenemende) Europese harmonisatie van het IE-recht, waardoor de jurisprudentie van de EU een steeds centralere rol is gaan spelen en kennisneming van buitenlandse rechtspraak steeds relevanter wordt.

Het onderzoeksterrein van Geerts is breed. In zijn publicaties besteedt hij aandacht aan alle onderdelen van het IE-recht, zoals bijvoorbeeld het auteurs-, modellen-, merken-, portret-, slaafse nabootsings-, oneerlijke handelspraktijken- en het misleidende en vergelijkende reclamerecht.

Geerts werkt al als universitair docent bij de sectie Handelsrecht en Arbeidsrecht aan de RUG. Hij is tevens rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Noord-Nederland, Midden-Nederland en Den Haag.

Vanaf 1 januari 2015 verwelkomt Hoyng Monegier twee nieuwe partners: Geert Theuws en Theo Blomme. Beiden zijn werkzaam op het kantoor in Amsterdam.

Geert Theuws (37) is actief op alle gebieden van het intellectueel eigendomsrecht, met een bijzondere focus op het octrooirecht. Hij heeft een brede ervaring in complexe, multi-jurisdictionele octrooizaken op het gebied van de elektronica, farma en mechanica.

Theo Blomme (38) heeft een technische achtergrond en is een allround octrooiadvocaat. Zijn praktijk omvat onder meer de telecommunicatie en computer gerelateerde technologie, farma, biotechnologie, olie en gas, elektronica en mechanica.

Vz. RCC 2 december 2014, IEF 14489 (Unilux rolhorren)
Het betreft de website van adverteerder voor zover hierop mededelingen over Unilux (rol-)horren worden gedaan. Deze kan als volgt worden samengevat. Klaagster stelt, kort samengevat, dat op de website van adverteerder staat dat zij horren van het merk Unilux levert. Aan klaagster is echter verteld dat Unilux niet aan adverteerder levert. Blijkbaar gebruikt adverteerder het merk Unilux op oneigenlijke wijze, hetgeen voor de leek niet duidelijk is. Unilux heeft bij e-mail meegedeeld dat zij in het verleden (rol)horren heeft geleverd aan adverteerder, maar dat zij enkele jaren geleden de leveringen heeft gestaakt “wegens misbruik reclame uitingen”. Klacht wordt toegewezen.

1) Op grond van de klacht dient de vraag te worden beantwoord of adverteerder in de bestreden reclame-uiting mag meedelen of suggereren dat via haar (rol)horren van het merk Unilux kunnen worden gekocht. Klaagster stelt dat dit niet het geval is, maar adverteerder stelt niet op de hoogte te zijn van het feit dat Unilux haar niet meer als dealer zou wensen. In verband met de beoordeling van de klacht is informatie gevraagd aan Unilux. Unilux heeft daarop bij e-mail van 15 oktober 2014 meegedeeld dat zij in het verleden (rol)horren heeft geleverd aan adverteerder, maar dat zij enkele jaren geleden de leveringen heeft gestaakt “wegens misbruik reclame uitingen”. Unilux deelt voorts mee dat er sprake is van misleiding door adverteerder. De voorzitter oordeelt naar aanleiding van dit alles als volgt.

3) Op grond van de e-mail van 15 oktober 2014 van Unilux is echter duidelijk dat dit bedrijf inmiddels het dealerschap van adverteerder heeft beëindigd en dat dit kennelijk verband houdt met “misbruik reclame uitingen”. Unilux heeft niet toegelicht wat zij hieronder verstaat. Wel gaat de voorzitter ervan uit dat indien adverteerder ten tijde van het indienen van de klacht een bestelling bij Unilux zou hebben geplaatst, de bestelling om die reden zou zijn geweigerd. Feitelijk kon adverteerder sindsdien geen uitvoering meer aan het dealerschap geven, hoewel de bestreden uiting anders suggereert. Derhalve wordt in de uiting geen juiste informatie verstrekt over de beschikbaarheid van Unilux producten via adverteerder, een van de voornaamste kenmerken van het product als bedoeld onder b van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De voorzitter oordeelt voorts dat de gemiddelde consument door het voorgaande ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Overigens merkt de voorzitter op dat ten tijde van deze beslissing adverteerder de website nog niet had aangepast, hoewel het haar duidelijk had moeten zijn dat zij niet meer in staat is Unilux producten te leveren. Derhalve wordt beslist als volgt.

Rechtbank Den Haag 17 december 2014, IEF 14487 (Lira-Pictoright tegen Gemeente Leiden)
Uitspraak ingezonden door Dylan Griffiths, Griffiths advocaten. Auteursrecht. Stelplicht. 16n Aw, 15h Aw, verweesde werken. De Gemeente Leiden heeft het archief van Erfgoed Leiden en Omstreken van 1720 tot 2006 gedigitaliseerd. Daarvoor is toestemming van de uitgevers verkregen, maar niet van de freelance journalisten en fotografen. Na dagvaarding heeft de Gemeente opgesomde werken op zwart gezet. Voor de toewijzing van de als collectieve actie gevorderde staking is niet vereist dat ieder afzonderlijke aangeslotene en/of per werk gesteld en onderbouwd wordt dat er voorbehouden handelingen zijn verricht. Het beroep op de exceptie van 16n Auteurswet (restauratie, dreigend verval en raadpleegbaar houden) wordt geaccepteerd, maar er is geen noodzaak voor het online beschikbaar stellen. De Gemeente erkent dat zij niet heeft voldaan aan de eisen die in de Verweesde Werkenrichtlijn aan dat onderzoek worden gesteld. Vorderingen worden toegewezen.

Stelplicht
4.7. Lira en Pictoright hebben er op gewezen dat het digitale archief, ondanks het regionale karakter ervan, ook veel werken van indirect aangeslotenen zal bevatten. Dat komt omdat een deel van de gearchiveerde kranten ook algemeen en internationaal nieuws bracht, waarvoor gebruik werd gemaakt van werken van buitenlandsefreelance journalisten. De Gemeente heeft daar tegen in gebracht dat zij voor het gebruik van die werken “in het algemeen” toestemming heeft verkregen, in de vorm van een licentie van de uitgever van de betreffende kranten. Zij heeft echter niet gesteld dat de betreffende kranten toestemming van de betreffendefreeÏance journalisten hebben verkregen voor de verveelvoudiging en openbaarmaking in het digitale archief van hun licentienemer. Zeker bij werken opgenomen in oudere jaargangen ligt dat ook niet voor de hand. Ook bij deze categorie werken is er derhalve ten minste een deel (van de volgens Lira en Pictoright vele werken van indirect aangeslotenen) in het digitale archief waarvoor geen voorafgaande toestemming is verkregen.

4.11. (...) Aannemelijk is daarom dat de Gemeente het bestaande krantenarchief heeft gedigitaliseerd met — in ieder geval mede — het doel om een kopie van al die kranten voor het archief te behouden. Lira en Pictoright hebben betoogd dat niet is voldaan aan de vereisten van artikel 16n Aw, alleen al omdat de Gemeente zelf heeft gesteld dat preservering één van de doelstellingen was van de digitalisering en niet het enige doel, zoals dat artikeL vereist. De rechtbank volgt dit betoog van Lira en Pictoright niet. Gelet op de doelstelling van artikel 1 6n Aw dient dit artikel naar haar oordeel zo uitgelegd te worden, dat iedere verveelvoudiging voor zover die nodig is voor het behoud van een exemplaar, onder de uitzondering valt. Dat impliceert dat de digitale kopieën die de Gemeente van alle papieren kranten heeft gemaakt, verveelvoudigingen zijn die geen inbreuk maken op de exclusieve rechten van de auteursrechthebbenden. In zoverre slaagt het verweer van de Gemeente. Dat geldt echter niet voor het online aan het publiek ter beschikking stellen van het digitale archief.

4.12. De Gemeente heeft nog betoogd dat er geen verschil is tussen het raadplegen van een archief ten kantore van het archief zelf en het online raadplegen. Voor zover zij met dat betoog een beroep heeft willen doen op de uitzondering van artikel 1 5h Aw, geldt het volgende. Die exceptie is uitdrukkelijk beperkt tot raadpleging van werken in archieven door middel van daarvoor bestemde terminals in de gebouwen van het archief. Uit die wettelijke beperking volgt al dat het online raadplegen van het digitale archief niet gelijk gesteld kan worden aan raadpleging in het gebouw van het archief. Lira en Pictoright stellen ook niet dat de Gemeente inbreuk maakt op auteursrechten van aangeslotenen door het openbaar maken van werken via terminals in de gebouwen van het archief. Het beroep van de Gemeente op deze exceptie kan haar derhalve niet baten.

Handhaving auteursrecht onredelijk
4.14. Voor een geslaagd beroep op de beperkende werking van de redelijkheid en biHijkheid als bedoeld in artikel 6:2 lid 2 BW is vereist dat toepassing van de Auteurswet in het onderhavige geval naar maatstaven van redelijkheid en billjkheid onaanvaardbaar zou zijn. Het gegeven dat het voor de Gemeente ondoenlijk was voorafgaand aan openbaarmaking van het digitale archief van alle auteursrechthebbenden toestemming te verkrijgen, is daarvoor onvoldoende. In de eerste plaats is er geen noodzaak voor de door de Gemeente gekozen wijze van openbaarmaking, in de zin dat het maatschappelijk gezien onaanvaardbaar zou zijn dat de Gemeente het archief digitaal niet online ter beschikking zou stellen. De rechtbank ziet in dat er een maatschappelijke behoefte bestaat aan de online beschikbaarstelling, maar dat is geen noodzaak. In de tweede plaats hebben Lira en Pictoright haar de mogelijkheid geboden toestemming te verkrijgen voor gebruik van de werken van haar aangeslotenen en haar te vrijwaren voor aanspraken van nietaangeslotenen. Dat de Gemeente niet bereid was de daarvoor gevraagde vergoeding te voldoen, staat haar Vrij. Er is echter geen sprake van een situatie waarin de Gemeente een inbreuk op auteursrecht uitsluitend kon voorkomen door een onevenredige hoeveelheid clearing werkzaamheden.

RvdJ 31 oktober 2014, IEF 14486 (Stichting Nederland Wordt Beter tegen Volkskrant)
Mediarecht. Ingezonden brieven. Opinie. Zorgvuldig. H. Wansink en de Volkskrant hebben met de publicatie van het opiniestuk “’Politisering van Sint en Piet is het laatste waarop kinderen zitten te wachten’” niet journalistiek onzorgvuldig gehandeld. Wansink mocht daarin zijn mening verkondigen ‘dat de Sinterklaastraditie iets met slavernij te maken zou hebben, weliswaar wordt betoogd door activisten tot en met de Verenigde Naties, maar zonder kennis van zaken.’ Het is voorstelbaar dat Stichting Nederland Wordt Beter (klaagster) zich hierdoor gegriefd voelt, maar van niet-waarheidsgetrouwe of partijdige berichtgeving is geen sprake.

De Raad vindt niet dat in het stuk de suggestie is gewekt dat er geen wetenschappers zijn die Zwarte Piet in verband brengen met het slavernijverleden. De mening dat activisten een dergelijk verband leggen zonder kennis van zaken, mag in een opiniestuk worden verkondigd. De formulering van Wansink was wellicht ongelukkig en het is voorstelbaar dat klaagster zich daardoor gegriefd voelt. De Raad begrijpt dan ook dat het voor klaagster teleurstellend is geweest, dat haar ingezonden brief niet is geplaatst. Van niet-waarheidsgetrouwe of partijdige berichtgeving is echter geen sprake en voor een rectificatie bestaat geen aanleiding.

Een en ander leidt tot de slotsom dat Wansink en de Volkskrant journalistiek zorgvuldig hebben gehandeld.

HvJ EU 18 december 2014, IEF 14485, zaak C-364/13 (International Stem Cell Corporation) - dossier -
Octrooirecht. Een organisme dat niet het vermogen heeft om zich te ontwikkelen tot een menselijk wezen valt niet onder het begrip menselijk embryo in de zin van de Biotechnologierichtlijn. Gebruik van zulke organismes voor industriële of commerciële doeleinden kunnen worden geoctrooieerd.

Artikel 6, lid 2, sub c, van richtlijn 98/44/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 1998 betreffende de rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen, moet aldus worden uitgelegd dat een onbevruchte menselijke eicel die door parthenogenese is gestimuleerd zich te verdelen en zich te ontwikkelen, geen „menselijk embryo” in de zin van die bepaling is indien zij, gelet op de huidige kennis van de wetenschap, als zodanig niet het inherente vermogen bezit zich te ontwikkelen tot een mens. Het is aan het verwijzende gerecht na te gaan of dat het geval is.

Uit het perscommuniqué:

An organism which is incapable of developing into a human being does not constitute a human embryo within the meaning of the Biotech Directive. Accordingly, uses of such an organism for industrial or commercial purposes may, as a rule, be patented.

Gestelde vraag:

„Vallen onbevruchte menselijke eicellen, die werden gestimuleerd tot deling en verdere ontwikkeling middels parthenogenese, en die anders dan bevruchte eicellen enkel pluripotente cellen bevatten en zich niet kunnen ontwikkelen tot menselijke wezens, onder de term „menselijke embryo’s” bedoeld in artikel 6, lid 2, sub c, van richtlijn 98/44/EG betreffende de rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen?”

Op andere blogs:
IPKat

Prejudiciële vragen gesteld aan HvJ EU 6 november 2014, IEF 14484 (Verlag Esterbauer) - dossier
Databankenrecht. Verlag Esterbauer exploiteert landkaarten en gidsen voor fietsers, inline skaters en mountainbikers. Er is een auteursrechtgeschil ontstaan met de deelstaat Beieren. Via gov.uk en IPcuria: In relation to the question of whether a collection of independent materials exists within the meaning of Art. 1(2) of Directive 96/9/EC on the legal protection of databases because the materials can be separated from one another without the value of their informative content being affected, is every conceivable informative value decisive, or only the value which is to be determined on the basis of the purpose of the collection and having regard to the resulting typical conduct of users?

Vrije onofficiële vertaling: Is er sprake van een verzameling van materiaal in de zin van de Databankenrichtlijn ondanks dat het materiaal van elkaar gescheiden kan worden zonder dat de informatieve waarde wordt aangetast, en is elke denkbare informatieve waarde beslissend, of wordt de waarde bepaald op basis van het doel van de verzameling en gezien het specifieke handelen van gebruikers?