Auteursrecht  

Rb. Amsterdam 9 december 2024, IEF 23148; ECLI:NL:RBAMS:2024:8979 ([eiser] tegen [gedaagde]). De voorzieningenrechter beoordeelt een kort geding tussen twee voormalige zakenpartners en vrienden, [eiser] en [gedaagde], die in 2021 een vaststellingsovereenkomst sloten met onder meer de afspraak dat zij zich zouden onthouden van negatieve berichtgeving over elkaar. [gedaagde] is in een psychologisch traject een psychobiografie over zijn leven gaan (laten) schrijven en heeft een hoofdstuk over [eiser] als werkdocument met hem gedeeld. Volgens de rechter bevat dit manuscript evident negatieve kwalificaties over [eiser]. [eiser] vordert daarom nakoming van de vaststellingsovereenkomst en een verbod op (publicatie van) negatieve uitlatingen, plus een contactverbod. De rechter oordeelt echter dat er op dit moment geen sprake is van een concrete, aanstaande publicatie: [gedaagde] heeft slechts gesproken over een mogelijke biografie, zonder duidelijkheid over het “of en wanneer”, en heeft ter zitting toegezegd dat, als ooit wordt gepubliceerd, de definitieve tekst minstens drie weken voor publicatie met [eiser] zal worden gedeeld, zodat overleg mogelijk is en zo nodig opnieuw kan worden geprocedeerd. Daardoor ontbreekt het spoedeisend belang voor de gevraagde voorzieningen in conventie. Ook het gevorderde contactverbod wordt afgewezen: de enkele stelling van [eiser] dat hij zich onder druk gezet en “belaagd” voelde, is tegenover het verweer van [gedaagde] onvoldoende, mede omdat partijen juist zijn overeengekomen elkaar rechtstreeks te benaderen bij teleurstellende verwachtingen.

Hof van Justitie EU 4 december 2025, IEF 23142; IEFbe 4055; ECLI:EU:C:2025:941 (Mio AB e.a. tegen Galleri Mikael & Thomas Asplund AB / konektra GmbH & LN tegen USM U. Schärer Söhne AG). Zaken gaan over de auteursrechtelijke bescherming van toegepaste kunst, in deze gevallen ging het om meubels. In het auteursrecht van de Unie is voor werken van toegepaste kunst het beginsel van bescherming zonder bijzondere vereisten verankerd. In deze gevoegde zaken wordt het Hof verzocht zijn rechtspraak te verfijnen. Zaak C-580/23 ging over een tafel, zaak C-795/23 over een modulair meubelsysteem. De zaken zijn gevoegd en er zijn vier vragen aan het Hof gesteld. Deze vragen hebben betrekking op het begrip "werk" in de zin van het auteursrecht van de Unie. Szpunar behandelde verschillende aspecten in zijn conclusie [IEF 22909]. Nu komt het Hof met haar arrest. 

Ond.Rb. Gent, afdeling Gent 13 november 2025, IEF 23136; IEFbe 4053; A/25/00860 (Piet Baete tegen Dingie). De ondernemingsrechtbank Gent, afdeling Gent, oordeelt over een stakingsvordering van misdaadauteur Piet Baete tegen productiehuis DINGIE, producent van de televisiereeks “Knokke Off” / “High Tides” (VRT/Netflix). Baete is auteur van de misdaadroman “Verzwijg mij niet” (2011) en voert aan dat de reeks een niet-toegelaten adaptatie vormt van zijn boek. Na een ingebrekestelling in februari 2025 dagvaardt hij DINGIE en vordert onder meer vaststelling van auteursrechtinbreuk, een verbod op verdere exploitatie, afgifte van exploitatie-informatie en schadevergoeding. DINGIE betwist de inbreuk, stelt dat de reeks als een eigen en onafhankelijk werk is ontwikkeld en geschreven, dat eventuele gelijkenissen louter toevallig zijn of voortvloeien uit het gebruik van algemene, niet-beschermde motieven, en vordert op haar beurt schadevergoeding wegens tergend en roekeloos geding en publicatie van het vonnis.

Prejudiciële vragen gesteld aan HvJEU 9 september 2025, IEF 23117; IEFbe 4041; C-601/25 (SAWP) via MinBuza. Stowarzyszenie Artystów Wykonawców SAWP (hierna: verzoeker) is een organisatie voor het collectief beheer van auteursrechten van uitvoerende kustenaars. Zij vraagt informatie op bij verweerder, een kabeltelevisie-exploitant, over welke uitzendingen met muzikale werken zij heeft uitgezonden en hoeveel daar aan verdiend is. E. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (hierna: verweerster) stelt dat zij geen informatie hoeft te delen, omdat zo een verzoek verband moet houden met een daadwerkelijke aanspraak op een schadevordering die voortvloeit uit een inbreuk op het auteursrecht. Verweerster exploiteert alleen audiovisuele werken waarvan de rechten aan de producenten toebehoren, en niet aan de uitvoerende kustenaars. Er kan dus geen schadevordering voortvloeien uit dit informatieverzoek. De Poolse rechter vraagt of het nationale kader in overeenstemming is met richtlijn 2014/26 en richtlijn 2004/48. 

Browsers zoals ChatGPT Atlas en Perplexity Comet zetten traditioneel internetgebruik op zijn kop. Waar browsen oorspronkelijk vooral ging over klikken, lezen en zoeken, kunnen deze nieuwe systemen zelfstandig websites bezoeken, informatie analyseren en antwoorden genereren op basis van wat ze onderweg vinden. Daardoor ontstaan nieuwe risico’s die verder gaan dan de problemen die we kennen bij gewone browsers.

In deze blog bespreken we eerst hoe deze nieuwe manier van browsen werkt en verkennen we vervolgens de belangrijkste juridische risico’s, met name waar het gaat om privacy en auteursrecht. We sluiten af met een aantal aanbevelingen.

Vzr. Rb. Midden-Nederland 11 november 2025, IEF 23097; ECLI:NL:RBMNE:2025:6071 ([eisende partij] tegen [gedaagde partij]). Partijen sloten op 23 december 2024 een uitgeefovereenkomst. [gedaagde partij] heeft daarna het kinderboek uitgegeven. In het boek staan twee fouten: een tikfout ("persten" had "pesten" moeten zijn) en een fout in de ondertitel. Volgens [eisende partij] is [gedaagde partij] daardoor tekortgeschoten in de zorgplicht als uitgever en zijn haar auteursrechten en morele rechten geschonden. [eisende partij] heeft om die reden de uitgeefovereenkomst buitengerechtelijk ontbonden en wil dat de niet verkochte boeken worden vernietigd. [gedaagde partij] is het niet eens met de ontbinding van de uitgeefovereenkomst en wil ook de boeken niet vernietigen. 

Hof Arnhem-Leeuwarden 11 november 2025, IEF 23098; 200.341.081 (IJsvogel c.s. tegen Nomenta). Nomenta heeft in 2016 de "Asserbo" op de markt gebracht, dat is een lamp die ook gebruikt kan worden als wijnkoeler en speaker. Nomenta heeft een exclusieve licentie om de lamp in Europa op de markt te brengen en een volmacht om de auteursrechten te handhaven. Nadat afnemer Nikki Amsterdam aanvankelijk producten bij Nomenta kocht, stapte zij over op een vergelijkbaar product van een andere leverancier: de KIWA-lamp. In andere procedures is geoordeeld dat het verhandelen van die lamp een auteursrechtinbreuk oplevert op het ontwerp van de "Asserbo" [IEF 20381]. IJsvogel houdt zich bezig met de in- en verkoop van producten. Boerenbond en PetsPlace verkopen deze producten online en in fysieke winkels. IJsvogel heeft de KIWA-lamp gekocht in China en geleverd aan onder andere Nikki, Boerenbond en PetsPlace. In deze procedure staat de vraag centraal of het handelen van IJsvogel c.s. is aan te merken als distribueren onder het publiek als bedoeld in artikel 4 lid 1 van de Auteursrechtrichtlijn en daarmee ook als een vorm van openbaarmaking in de zin van de Auteurswet. De rechtbank oordeelde dat Nomenta afschrift krijgt van de stukken waar informatie over de verhandeling van de KIWA-lamp in staat. IJsvogel c.s. vordert in hoger beroep alsnog afwijzing van deze vordering. 

Supremo Tribunal de Justiça 4 juli 2025, IEF 23090; IEFbe 4028; C-441/25 (AGECOP tegen VISAPRESS). VISAPRESS is een organisatie voor het collectief beheer van de auteursrechten en naburige rechten van uitgevers van kranten en tijdschriften in Portugal en maakt deel uit van AGECOP, die belast is met het innen en verdelen van de billijke compensatie voor reproductie voor privégebruik. Deze compensatie wordt naar Portugees recht gelijkelijk verdeeld tussen auteurs en uitgevers. VISAPRESS stelt dat zij, als organisatie voor collectief beheer van uitgevers van perspublicaties die naast naburige rechten ook houder zijn van oorspronkelijke en afgeleide auteursrechten, recht heeft op een deel van de billijke compensatie die aan de auteurs toekomt. De Portugese rechter twijfelt of dit standpunt verenigbaar is met artikel 5, lid 2, onder a) en b), van richtlijn 2001/29/EG en artikel 16 van richtlijn 2019/790.  

Bundesgerichtshof 31 juli 2025, IEF 23089; IEFbe 4027; C-534/25 (Cloudflare tegen Universal Music). Universal Music GmbH distribueert en heeft de auteursrechten van het album “HERZ Kraft Werke” van Sarah Connor. Dit album is illegaal beschikbaar gesteld via een hyperlink op een website ddl-music.to. Deze website maakte gebruik van de server van Cloudflare, die een content delivery netwerk (CDN) exploiteert. Universal Music GmbH stelt Cloudfare aansprakelijk voor de onrechtmatige beschikbaarstelling van het album en vordert vergoeding van kosten van de ingebrekestelling en een verbod om het album publiek beschikbaar te stellen via deze website. De Duitse rechter vraagt het Hof of er sprake is van beschikbaarstelling in de zin van artikel 3, lid 2 van de richtlijn 2001/29/EG als het via hyperlink plaatsvindt en of de door het Hof ontwikkelde criteria voor host- en deelplatforms ook gelden voor CDN-exploitanten, of dat er andere criteria moeten worden toegepast om te bepalen of een CDN zelf een handeling van beschikbaarstelling verricht. 

HR 1 juni 1990, IEF 23092; ECLI:NL:HR:1990:ZC8537 (Kluwer/Lamoth)

Onderwerp: 
Gemeenschappelijk auteursrecht 

Feiten: 
Fotograaf en uitgever claimen beide auteursrecht te hebben op foto's. Vraag was aan wie het daadwerkelijk toekomt.

Rechtsregel (r.o. 3.4): 
Fotografische werken: eigen karakter mede of in overwegende mate worden bepaald door de keuze en de compositie van het te fotograferen onderwerp.