Portretrecht

Zwarte Piet zorgt al jaren voor verhitte discussies. En Sinterklaas dan? Die komt er in de publieke discussie wat bekaaid vanaf. Toch heeft ook Sinterklaas zich juridisch niet onbetuigd gelaten. Het is een mooie traditie geworden dat Boekx de rechtszaken voor u op een rijtje zet. Ook in 2018 verschenen weer prachtige rechterlijke uitspraken waarbij Sinterklaas centraal stond. Inmiddels telt deze bloemlezing al 10 uitspraken. In de rechtszaal draaide het onder meer om de volgende vragen. Lees verder.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 12 oktober 2018, IEF 18038 (Eiser tegen Sanoma c.s.) Portretrecht. Mediarecht. De (nieuwe) partner van een bekende tv-presentatrice en nieuwslezeres vordert een verbod op het vastleggen van zijn portret en een verbod op (verdere) publicatie van zijn portret in weekblad "Story", uitgegeven door Sanoma. Hij is meerdere malen gevolgd en gefotografeerd. Sanoma c.s. hebben o.a. de toezeggingen gedaan hem niet meer te volgen voor foto's van hem alleen. Er is geen aanleiding te veronderstellen dat deze toezeggingen geen gestand zullen doen. Eiser heeft ook niet aannemelijk gemaakt dat de foto's en het artikel schadelijk zijn voor zijn reputatie. Het artikel bevat geen onjuistheden of grievende passages. De vorderingen zijn afgewezen. 

Rechtbank Amsterdam 19 september 2018, IEF ; ECLI:NL:RBAMS:2018:6698 (Parbode) Mediarecht. Portretrecht. De uitgeefster van het Surinaamse blad Parbode moet een bericht uit 2014 waarin ze een Nederlandse jurist en bedrijvendokter beticht van oplichting rectificeren door een bericht op haar website en Facebookpagina te plaatsen. Ook moet de uitgeefster een bericht uit 2015 – waarin stond dat de jurist een plantage in bezit kreeg door mee te werken aan het verkrijgen van een valse akte van doodverklaring van de plantage eigenaresse – rectificeren. Geen inbreuk portretrecht. Uit de houding van de geportretteerde blijkt geen verzet tegen het nemen van die foto. Het gelaat is niet zichtbaar en als gevolg van zijn verleden en strafrechtelijke veroordeling is hij min of meer een publiek persoon geworden.

Rechtbank Den Haag 8 augustus 2018, IEF 17910; ECLI:NL:RBDHA:2018:9601 (Esha tegen Kedtrade) Portretrecht. Contractenrecht. Esha is zangeres/model en is sinds 2011 internationaal gezicht van horlogemerk Kyboe, een merk van Kedtrade. Gedaagde komt de overeenkomst met eisers slechts gedeeltelijk na. Kedtrade stelt subsidiair dat eiseres heeft opgezegd. Kedtrade heeft geen afdoende verklaring gegeven voor haar betaling van een voorschot van € 23.800, welke voorschot niet valt te rijmen met een opzegging van de overeenkomst 13 dagen daarvóór en het jarenlang onafgebroken gebruik van de resultaten van de fotoshoot, het portretrecht, bij wereldwijde marketing- en reclamecampagnes. Vorderingen tot schadevergoeding (€246.000) en nakoming van punten 9 en 10 (boeken van Esha voor launch parties) toegewezen.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 2 mei 2018, IEF 17830 (Cruijff c.s. tegen Xander uitgevers) Portretrecht. Afwijzing. Xander Uitgevers is voornemens het boek 'Cruijff! De magere jaren 1973-1981' uit te geven met op de omslag een foto van Cruijff. De foto is niet in opdracht van Cruijff gemaakt op het sportveld tijdens zijn actieve voetbalperiode. Het boek is nog niet verschenen, maar wel aangekondigd middels online advertenties inclusief foto. Xander Uitgevers heeft, na sommatie, aangeboden een vergoeding van 10% van de netto omzet te betalen. Het gaat hier om het commerciële belang van Cruijff (verwezen wordt naar HR Cruijff/Tirion, IEF 12766), het portretrecht is geen exclusief exploitatierecht, een analoge toepassing van het beeldcitaatrecht uit het auteursrecht moet worden verworpen. Voor personen die door hun beroepsuitoefening bekendheid genieten, geldt dat openbaarmaking van foto's die de beroepsuitoefening betreffen inherent is vanwege de daarmee gemoeide bekendheid en belangstelling van het publiek. Een foto voor de omslag zal een kooplustopwekkend vermogen hebben en Cruijff c.s. kunnen in beginsel aanspraak maken op een redelijke vergoeding. De aangeboden 10% van de netto omzet is een redelijke vergoeding. Vorderingen worden afgewezen.

Hof 's-Hertogenbosch 3 april 2018, IEF 17693; ECLI:NL:GHSHE:2018:1404 (Eiseres tegen vals Facebook profiel) Hoger beroep. Zie eerder IEF 17376. Schadevergoeding i.v.m. digitale verspreiding intieme beelden en/of chatgesprekken. Het vonnis in kort geding van 13 februari 2017 (IEF 16598) wordt vernietigd voor zover het de veroordeling van een voorschot op schadevergoeding en verstrekking van een digitale kopie betreft. Geïntimeerde heeft bij die voorzieningen geen spoedeisend belang meer, omdat de rechtbank in het vonnis van 11 oktober 2017 (IEF 17217) Appellant heeft veroordeeld tot schadevergoeding in verband met de door hem gepleegde onrechtmatige daad. Het bodemvonnis levert voor Geïntimeerde al een executoriale titel op.

Rechtbank Amsterdam 25 april 2018, IEF ; ECLI:NL:RBAMS:2018:2648 (Mavic tegen Picnic) Portretrecht. In vervolg op het tussenvonnis [IEF 17082] is Picnic bij eindvonnis veroordeeld tot betaling van € 150.000,00 aan schadevergoeding wegens het onrechtmatig gebruik van een lookalike van eiser in een commercial. Het kan Picnic niet worden verweten dat de commercial van viral is gegaan en nog altijd via diverse websites beschikbaar is. Het is aan eiser om tegen het gebruik op internet van deze onrechtmatig geoordeelde commercial op te treden, mede in het kader van zijn schadebeperkingsplicht. De rechtbank volgt dan ook niet de opslag (400.000 euro) die de marketingdeskundigen in hun rapporten toepassen in verband met het feitelijk doorlopen van de reclame van Picnic, door het viral gaan en het nog altijd beschikbaar zijn van de commercial op internet.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 30 januari 2018, IEF 17475; ECLI:NL:RBAMS:2018:383 (Eiser tegen De Telegraaf) Mediarecht. Portretrecht. Onrechtmatige perspublicatie. Eiser is in 2017 voor zijn werkzaamheden voor een stichting genomineerd voor de Joke Smitprijs. Op de dag van de uitreiking van deze prijs verschijnt op de website van De Telegraaf een artikel onder de kop "Genomineerde is Pedo". De gedane uitlatingen vinden voldoende steun in de feiten. Het artikel bevat onder meer een verkorte weergave van de verklaringen van twee anonieme vrouwen. De onderzoeksresultaten van de journalist rechtvaardigen in beginsel publicatie daarvan. Door de nominatie voor de Joke Smitprijs is eiser een publieke figuur geworden, waardoor hij zich meer in publiciteit moet laten welgevallen dan de gemiddelde burger. Uit deze belangenafweging volgt dat De Telegraaf bij het plaatsen van de kop van het artikel ook binnen de grenzen van het maatschappelijk betamelijke gebleven en het plaatsen van het portret van eiser naast het artikel geen inbreuk op zijn portretrecht.