Auteursrecht  

Blog van Jetse Sprey. Nieuwe kunstwerken van al lang dode schilders, nummers in de stijl en met de stam van artiest A gezongen door de computer, samenvattingen in minder dan een minuut die de toets der kritiek van de leraren met vlag en wimpel doorstaan, wat kan Artifical Intelligence (AI) tegenwoordig niet? Eén druk op de knop en AI heeft het al gedaan. Daarbij een enorme output met talloze AI-creaties uitspugend. Creaties die zich op het eerste gezicht in weinig onderscheiden van dat wat schilders, componisten en mensen van vlees en bloed maken.

Vzr. Rechtbank Gelderland 15 augustus 2023, IT 21682; ECLI:NL:RBGEL:2023:4959 (EKZ tegen Dialoc en Xafax). EKZ (voorheen: HSBib en Autocheck Systems) is leverancier van software voor zelfbedieningsbalies in bibliotheken onder de naam iTrack selfcheck. Dialoc is eveneens producent en leverancier van bibliotheekoplossingen. In een periode van 2016 tot en met 2019 hebben HSib en Dialoc samengewerkt. Daarna heeft Dialoc haar eigen MyLib-software ontwikkeld, welke Xafax verder distribueert. EKZ heeft later een brief naar Dialoc en Xafax gestuurd, waarin zij inbreuk maken op haar auteursrechten op de iTrack-software door gebruik van de daaraan ontleende MyLib-software. Zij eist dat Dialoc en Xafax de inbreuk staakt en gestaakt houdt. Dialoc heeft op de brief gereageerd door te stellen dat zij een eigen software heeft geschreven na beëindiging van de samenwerking en dat zij zo nodig gebruik heeft gemaakt van de aangeschafte licenties die door EKZ destijds zijn verleend. Dit was hen toegestaan volgens art. 45m Auteurswet, omdat het gebruik van de software noodzakelijk was voor het gebruik van het softwareprogramma. EKZ stelt dat deze uitzondering niet van toepassing is, omdat de iTrack-software niet in opdracht van Dialoc is ontwikkeld en dat MyLib-software geen nieuw werk betreft. EKZ vordert daarom een inbreukverbod tegenover Xafax en Dialoc.

Bundesgerichtshof 14 september 2023, IEF 21672, I ZR 74/22 (Metall auf metall) Na een jarenlange strijd blijkt de Pelham-zaak nog steeds niet gestreden: wederom zijn prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie gesteld. Het Hof heeft in de originele Pelham-zaak geoordeeld over het gebruik van fragmenten uit het lied ‘Metall auf metall’ door Mozes Pelham als sample in zijn eigen muziekstuk ‘Nur mir’. De vraag die centraal stond was of je een (gedeelte van) een bestaand nummer mag gebruiken zonder toestemming van de fonogrammenproducent. Het Hof oordeelde dat je toestemming nodig hebt van de fonogrammenproducent om een sample te gebruiken, maar niet indien het origineel niet meer te herkennen is in het geluidsfragment.

In deze publicatie van het Maandblad voor Vermogensrecht bespreken De Zwaan en Kan de vermogensrechtelijke aspecten van kunst in de openbare ruimte. Hierbij worden onder andere complicaties naar aanleiding van het plaatsen van een kunstwerk in de openbare ruimte en de overeenkomst tussen opdrachtgever en kunstenaar besproken. Daarnaast schrijven de auteurs ook over de daden van beheer en de omgeving van het kunstwerk. Ook de positie van de burger wordt betrokken in het artikel, als figuurlijke mede-eigenaar van de openbare ruimte. De gehele publicatie is gratis te raadplegen op de website van Boom Juridisch.

Rechtbank Amsterdam 6 september 2023, IEF 21665; ECLI:NL:RBAMS:2023:5604 (Buma tegen gedaagde) Een evenementorganisator werd door collectieve beheersorganisatie Buma voor de rechter gedaagd naar aanleiding van het afspelen van muziek op feesten en festivals zonder hiertoe gegeven toestemming van Buma. Buma heeft de auteursrechten van de muziek die werd afgespeeld op de festivals en feesten van de evenementenorganisator. In de regel dient voorafgaand aan een evenement toestemming gevraagd te worden aan Buma voor het afspelen van de muziek. Indien deze toestemming niet wordt verkregen of geen redelijke vergoeding hiervoor wordt betaald en de muziek toch in het openbaar ten gehore wordt gebracht, wordt inbreuk gemaakt op de auteursrechten en naburige rechten van Buma. Gedaagde heeft in deze zaak nagelaten toestemming te vragen aan Buma, geen vergoeding betaald en heeft tevens geen opgave gedaan van de gevraagde informatie. Hierop vordert Buma een verbod om zonder voorafgaande toestemming van Buma evenementen te organiseren waarbij enig muziekwerk behorend tot het repertoire van Buma wordt afgespeeld. Daarnaast vordert Buma een veroordeling tot het doen van een volledige opgave van evenementen, namen van artiesten en behaalde recettes en betaalde gages van de evenementenorganisator. Tot slot eist Buma dat de verschuldigde vergoeding wordt voldaan.

Rechtbank Gelderland 20 augustus 2023, IEF 21656; ECLI:NL:RBGEL:2023:4916 (Eiser/Stichting Pieterpad) Eiser is freelance schrijver en fotograaf. Met een compagnon heeft hij de gedaagde Stichting Pieterpad (hierna: de Stichting) opgericht, die zich inzet voor het behoud van een wandelroute. Daarbij wordt een gids geschreven, waarvoor eiser een honorarium ontvangt uit hoofde van zijn fotografische en redactionele werkzaamheden. Na uit het bestuur van de Stichting te zijn getreden raken eiser en de Stichting in onenigheid over het voortzetten van de samenwerking ten aanzien van de tiende druk van de gids. De Stichting geeft aan dat zij genoodzaakt zal zijn om een andere auteur te zoeken en het werk van eiser daarbij te vernietigen. Partijen gaan akkoord over een lager honorarium, waarbij eiser aangeeft dit slechts te doen om vernietiging van zijn werk te voorkomen. In onderhavig geschil vordert eiser nu een billijke royaltyvergoeding voor zijn geleverde foto’s en een verbod op publicatie van zijn geschreven teksten en foto’s.

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 5 september 2023, IEF 21655; ECLI:NL:GHARL:2023:7442 (Merch Factory c.s./Autohopper Nederland) In dit kort geding oordeelt het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden over de vraag of er schending is van een geheimhoudingsverklaring en inbreuk op de auteursrechten. Autohopper Nederland (hierna: Autohopper) is een onderneming die vervoermiddelen verhuurt. Daarbij maakt zij gebruik van een franchiseformule. Zij verwijt Merch Factory c.s - een concern dat zowel kleding als busverhuur exploiteert -. dat zij een brochure met daarin een rekenmodel over de franchiseformule van Autohopper nagenoeg één-op-één heeft overgenomen, na ondertekening van een geheimhoudingsverklaring. Merch Factory c.s. heeft franchisenemers van Autohopper benaderd met de vraag of zij zich bij de franchiseformule van Merch Factory willen aansluiten. Autohopper vordert in eerste aanleg staking van de inbreuken op haar auteursrechten en de ondertekende geheimhoudingsverklaring. De voorzieningenrechter geeft Autohopper het gelijk. Merch Factory c.s. gaat in beroep.

United States District Judge 18 augustus 2023, IEF 21641, IEFbe 3688 (Thaler v. Perlmutter) Artificial intelligence nieuws uit de Verenigde Staten: In de zaak Thaler v. Perlmutter doet voor het eerst een federale rechter uitspraak over de auteursrechtelijke bescherming van een door AI gemaakt werk. Thaler is de ontwikkelaar van een AI systeem dat ertoe in staat is om visuele kunst te produceren. Dit systeem noemt hij de "Creativity Machine". Het systeem heeft het werk wat hierboven is afgebeeld geproduceerd, genaamd "A Recent Entrance to Paradise". Thaler heeft vervolgens geprobeerd om dit werk te registeren bij het Copyright Office, waarbij hij heeft aangegeven dat de "Creativity Machine" de eigenaar is van het werk. Hierop heeft het Copyright Office de aanvraag afgewezen wegens gebrek aan menselijk makerschap. Ook na een herbeoordeling werd het verzoek van Thaler afgewezen. Tegen deze beslissing komt Thaler in beroep bij de federale rechter.

Gerechtshof Den Haag 16 mei 2023, IEF 21637; ECLI:NL:GHDHA:2023:1601 (Appellant/Verweerder) Vervolg op een eerdere zaak (zie IEF 20492). In het hoger beroep dat appellant heeft ingesteld, moet het hof een oordeel geven over de vraag of verweerder verantwoordelijk is voor verspreiding van een aantal foto’s in een folder. Appellant, die tuinen ontwerpt en de foto’s van deze ontwerpen op zijn website zet, heeft het auteursrecht op die foto’s. Verweerder is een hoveniersbedrijf. Appellant beticht verweerder van het verspreiden van deze foto’s, door ze in een folder op te nemen en deze te verspreiden. Verweerder betwist dat deze folder van hem afkomstig is. In eerste aanleg heeft de rechtbank de vorderingen van appellant afgewezen, wegens een gebrek aan onderbouwing dat de betreffende folder van verweerder afkomstig is.

Rechtbank Den Haag 19 juli 2023, IEF 21634; ECLI:NL:RBDHA:2023:10423 (Stichting de Thuiskopie/Gedaagde) In deze zaak vordert Stichting Thuiskopie betaling van haar facturen van gedaagde en inzage in diens administratie. Gedaagde is een eenmanszaak die telefoons en tablets importeert en in Nederland verkoopt. Nadat gedaagde opgave van zijn administratie aan Stichting Thuiskopie heeft gedaan, factureert Thuiskopie hem een bedrag. Daarbij merkt Thuiskopie op dat de opgave onvolledig is. Gedaagde heeft niet alle importen genoteerd, nog geldig bewijs gegeven van geëxporteerde gegevensdragers. Thuiskopie legt aan haar vordering ten grondslag dat gedaagde geen gehoor heeft gegeven aan de verzoeken van Stichting Thuiskopie, terwijl zij daar wel de wettelijke plicht toe heeft.