Alle rechtspraak  

HR 26 juni 1992, IEF 23083; ECLI:NL:HR:1992:ZC0647 (Damave/Trouw)

Onderwerp:
Citaatrecht

Feiten:
Trouw heeft als op 30 april 1986 in de krant een bespreking gepubliceerd van het boek "De groeipijnen van Adriaan Mole". Dit boek is geïllustreerd met tekeningen van [eiseres]. Trouw heeft bij deze boekbespreking een tekening gepubliceerd. In de boekbespreking komen de woorden voor "met zeer aparte tekeningen van [eiseres]". [eiseres] heeft haar vordering in deze zaak gegrond op het haar toekomende auteursrecht op deze tekening. Trouw heeft zich tegen deze vordering verweerd.

Rechtsregel (r.o. 3.3):
De grenzen van een toelaatbaar citaat overschreden, wanneer de afbeelding de functie van versiering krijgt.
 

HR 19 januari 1979, IEF 23081; ECLI:NL:HR:1979:AC6461 ('t Schaep met de Vijf Pooten)

Onderwerp:
Redelijk belang in de zin van artikel 21 Aw

Feiten:
Eisers zijn acteurs in de serie "'t Schaep met de vijf Pooten". Gedaagde heeft een album uitgegeven, hierin zijn kleurenfoto's opgenomen waarop eisers voorkomen. Eisers hebben hier geen toestemming voor gegeven. Zij komen op tegen het gebruik van hun portret. Artikel 21 Aw regelt dat geportretteerden zich tegen het gebruik van hun portret kunnen verzetten, als ze een redelijk belang hebben. De wetgever heeft hier voornamelijk gedacht aan niet-financiële belangen. Vraag is of een financieel belang hier toch onder valt. 

Rechtsregel:
Een louter financieel belang is een ‘redelijk’ belang in de zin 
van artikel 21 Aw als personen een verzilverbare populariteit hebben. Hiervan is sprake als iemand in de uitoefening van zijn beroep een zodanige bekendheid heeft verworven dat hij zijn portret commercieel kan exploiteren. 

HR 1 juni 1979, IEF 23080; ECLI:NL:HR:1979:AB7301 (Buma tegen De Zon)

Onderwerp:
Openbaarmaking

Feiten:
Werknemer door middel van een zelf meegebrachte draagbare radio muziek ten gehore in een ruimte waar ook andere werknemers deze muziek kunnen horen. Kan dit als een openbaarmaking in de zin van de Auteurswet 1912 worden gezien?

Rechtsregel (r.o. ):
Wanneer iemand voor zichzelf muziek afspeelt en andere dit horen, kan dit alleen een openbaarmaking zijn als er hij er een beroeps- of bedrijfsbelang of een soortgelijk belang bij heeft dat anderen hier ook naar kunnen luisteren.

HR 9 maart 1979, IEF 23079; ECLI:NL:HR:1979:AH8594 (Stichting Willem Dreeshuis tegen Buma)

Onderwerp:
Openbaarmaking (Besloten kring) 

Feiten:
Het Willem Dreeshuis (een bejaardentehuis) speelde muziek af. Volgens Buma was zij hiervoor een vergoeding verschuldigd. De vraag was of dat de bejaarden die zich in gemeenschappelijke ruimten (bijvoorbeeld de recreatieruimte, eetzaal, conversatiezaal) ophouden, zich bevinden in hun privé-kring. Als dat zo is, is het huis immers geen vergoeding verschuldigd. 

Rechtsregel:
Een besloten kring van personen, niet zijnde een besloten familie- of vriendenkring, is een groep van personen tussen wie banden van persoonlijke aard bestaan, die nauwelijks minder hecht zijn dan familiebanden en banden van vriendschap. 

HR 21 februari 1992, IEF 23078; ECLI:NL:HR:1992:ZC0513 (MB International tegen Mattel)

Onderwerp:
Bewijs van niet-ontlening

Feiten:
MB International heeft een pop, Sindy, op de markt gebracht die sterk lijkt op de Barbie-pop van Mattel. Volgens Mattel maakt MB daardoor inbreuk op haar auteursrecht. 

Rechtsregel (r.o. 4.4):
Voor auteursrechtinbreuk is geen bewijs vereist dat de overeenstemming berust op bewuste ontlening.

HR 21 januari 1994, IEF 23082; ECLI:NL:HR:1994:ZC1240 (Ferdi E.)

Onderwerp:
Portretrecht

Feiten:
Een krant (de Spaarnestad) handelt onrechtmatig door bepaalde publicaties van het portret van Ferdi te publiceren. De Spaarnestad voert hiertegen verweer. Vraag was of de Spaarnestad door, zonder toestemming van E., diens portretten te publiceren  onrechtmatig heeft gehandeld.

Rechtsregel (r.o. 3.5):
Een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer is in beginsel een redelijk belang dat zich verzet tegen openbaarmaking van een portret. Dat belang is alleen niet absoluut, maar moet worden afgewogen tegen bijv. de vrijheid van meningsuiting.

HR 29 december 1995, IEF 23071; ECLI:NL:HR:1995:ZC1942 (Decaux tegen Mediamax)

Onderwerp:
Bescherming van stijl.

Feiten:
Decaux heeft een houder voor een reclamebord ontwikkeld, "Mupi Senior". Mediamax heeft ook een houder op de markt gebracht onder de naam "Billboard". Volgens Decaux maakt Mediamax daardoor inbreuk op haar auteursrechten en modelrechten. "Billboard" zou een nabootsing in gewijzigde vorm zijn van de "Mupi Senior", eentje die in beperkte mate afwijkt. De vraag was of Mediamax met haar "Billboard" voldoende afstand heeft genomen van de "Mupi Senior" van Decaux. 

Rechtsregel (r.o. 3.4):
Stijl wordt niet auteursrechtelijk/modelrechtelijk beschermd. 

Rb. Midden-Nederland 22 oktober 2025, IEF 23060; ECLI:NL:RBMNE:2025:5498 (KHN tegen [gedaagde]). [gedaagde] was horecaondernemer en lid van KHN. Daarom moet hij volgens KHN de onbetaalde Buma en Sena-rechten van 2024 betalen voor het afspelen van (achtergrond)muziek in de horecazaak. Op 14 februari 2024 is de factuur hiervoor naar [gedaagde] gestuurd. [gedaagde] voert aan dat hij zijn lidmaatschap had opgezegd in maart 2024 en daarna tot aan de dagvaarding niets van KHN heeft gehoord over de onbetaalde factuur. Daarom was hij in de veronderstelling dat de factuur gecrediteerd was. KHN vordert € 902,11 plus rente en kosten van [gedaagde]. 

Rb. Rotterdam 15 oktober 2025, IEF 23059; ECLI:NL:RBROT:2025:12581 (CST tegen [gedaagde]). CST is een internationaal opererend bedrijf dat zich richt op de productie van opslagtanks, silo’s en dakconstructies voor de olie- en gasindustrie. In 2020 is CST een samenwerking aangegaan met [gedaagde], een dienstverlener op het gebied van commerciële vertegenwoordiging en projectontwikkeling. Partijen sloten een overeenkomst van opdracht waarin werd afgesproken dat [gedaagde] CST zou adviseren. Er volgden gezamenlijke werkzaamheden in drie projecten: VTTI-ETT5, BP Verwater en VTTV Cyprus. In 2023 werd een intentieverklaring opgesteld waarin CST zich bereid toonde om de activa van [gedaagde] over te nemen. Deze verklaring had alleen geen bindend karakter. Uiteindelijk is de overname niet doorgegaan. CST heeft daarop in 2024 conservatoir beslag laten leggen bij [gedaagde]. In deze procedure vordert CST betaling van een bedrag van openstaande facturen voor geleverde materialen, terugbetaling van een voorschot in het kader van het VTTV-project, en een vergoeding voor beslagkosten. [gedaagde] vordert in reconventie ook een bedrag van CST, deze vordering ziet onder meer op openstaande facturen voor verrichte werkzaamheden en softwareontwikkeling, schadevergoedingen in verband met projectproblemen, vermeend onrechtmatig gebruik van software en ontwerptekeningen (het zogenaamde IFR-dak), en een vergoeding op grond van de intentieverklaring. 

Reddit heeft een rechtszaak aangespannen tegen Perplexity AI en drie datascrapingbedrijven: SerpApi, Oxylabs en AWMProxy, wegens het op grote schaal kopiëren van Reddit-content voor commerciële AI-toepassingen. De stap volgt enkele maanden na een vergelijkbare procedure tegen AI-bedrijf Anthropic.

De nieuwe aanklacht is gebaseerd op het Amerikaanse auteursrecht (Copyright Act) en wijkt af van andere AI-zaken doordat niet de trainingsfase, maar de dataverzameling zelf centraal staat. Reddit stelt dat het automatisch scrapen van beschermde content op zichzelf onrechtmatig is en beschuldigt de bedrijven van het omzeilen van technische beschermingsmaatregelen en het zonder toestemming gebruiken van auteursrechtelijk materiaal.