Het rechte slaapzakmodel
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 12 februari 2008, KG C0700233/RO, Driessen tegen Europochette(met dank aan Diederik Stols Diederik Stols, DLA Piper).
Arrest in de bestekenvelopjeszaak. Modellenrecht. Gebruiksfunctie model speelt rol. Resultaatgerichte leer bij technische functie. Verhoging proceskostenveroordeling eerste instantie.
Geïntimeerde Europochette is houdster van een internationaal model en een gemeenschapsmodel met betrekking tot een bestekhouder (een soort enveloppe die in sommige eetgelegenheden wordt gebruikt om een papieren servet, al dan niet tezamen met bestek, op de tafel te presenteren). Appelante Driessen houdt zich bezig met de handel in enveloppen, onder meer voor de gastronomie. Het hof volgt in het onderhavige hoger beroep in grote lijnen de Rechtbank Roermond die in eerdere instantie oordeelde dat een door Driesen verhandelde bestekhouder inbreuk maakt op het modelrecht van Europochette.
De bevoegdheid ten aanzien van het gemeenschapsmodel, levert geen problemen op. Het hof corrigeert impliciet de motivering van de rechtbank, maar het resultaat is hetzelfde (r.o. 4.2).
Inhoudelijk stelt het hof dat de modellen van Europochette geldig zijn (nieuw, eigen karakter), waarbij het en passant een aardig inkijkje geeft in de wereld van de enveloppe (4.4. e.v.). Over het oordeel van het hof dat de bestemming, de gebruiksfunctie, van het model een rol speelt is discussie mogelijk.
“4.4. (…) Anders dan Driessen, is het hof derhalve voorshands van oordeel dat de modellen van Europochette in relevante mate afwijken van de genoemde reeds eerder bestaande bestekhouders.
4.5. Dat er al jaren hooggesloten enveloppen bekend zijn die, zoals Driessen stelt, zeer dicht in de buurt komen van het uiterlijk en de maatvoeringen van de Europochette, doet hier niet aan af. Niet gesteld of gebleken is dat hooggesloten enveloppen zoals loonzakjes en collecteenvelopjes ten tijde van de inschrijving van de modellen van Europochette reeds toepassing hadden gevonden in de horeca om bestek/servetten te presenteren. Bovendien is reeds bij de eerste aanblik van de Europochette duidelijk dat het deze niet bestemd is om als enveloppe in de traditionele zin te worden gebruikt (of zoals Driessen dat stelt 'om voorwerpen te omvatten"), omdat een plakrand ontbreekt en bovendien de niet gesloten zijde niet - zoals te doen gebruikelijk bij enveloppen - is voorgevouwen om de enveloppe te kunnen sluiten.
Bij het oordeel over de technische bepaaldheid lijkt het hof de zogenaamde resultaatgerichte leer toe te passen en ook daar is discussie over mogelijk.
“4.7. Driessen heeft zich ten slotte op het standpunt gesteld dat de uiterlijke kenmerken van de Europochette uitsluitend door de technische functie worden bepaald. Ook dat standpunt verwerpt het hof. Reeds uit het enkele feit dat - zoals uit de producties van Driessen blijkt - er andere bestekhouders, dan die waarvoor Europochette haar modelrecht verkreeg, op de markt zijn die voor hetzelfde gebruik geschikt zijn, doch een andere vorm hebben, volgt dat de vormgeving van de bestekhouder van Europochette niet noodzakelijk is voor het bereiken van het technische effect (het op gemakkelijke, snelle en smaakvolle wijze presenteren van bestek, al dan niet tezamen met een servet). Blijkens die producties zijn vele variaties en mogelijkheden denkbaar, zoals een ander maatvoering, andere lengte/breedteverhouding, gesloten modellen (waarin het bestek geheel verdwijnt) of juist geopende (waarbij het bestek uitsteekt) , de wijze waarop het voor- of onderblad zijn afgesneden en het al dan niet omvouwbaar maken van het onderblad. Het valt dan ook niet in te zien dat het slaapzakmodel met een recht afgesneden voorblad, waarop Europochette het modelrecht houdt, noodzakelijk is voor het verkrijgen van bovenomschreven technisch effect en dat het model op die grond geen bescherming zou genieten."
Over de inbreukvraag is het hof vervolgens vrij kort. De verschillen tussen de envelopjes zijn van ondergeschikt belang.
“4.9. (…) Het hof benadrukt hierbij dat het gaat om een vergelijking van de modellen zoals geregistreerd en de bestekhouder zoals door Driessen wordt gebruikt. 4.11. Door de grote mate van overeenstemming tussen de Europochette en de bestekhouder van Driessen (vgl. r.o.
4.10), bezien in het licht van de voldoende ruimte die een ontwerper van een bestekhouder heeft bij de ontwikkeling daarvan (vgl. r.o. 4.7) is naar het oordeel van het hof de conclusie gerechtvaardigd dat de bestekhouder van Driessen bij een horeca-ondernemer geen andere algemene indruk zal wekken dan de Europochette. Het hof concludeert dan ook dat Driessen met haar bestekhouder inbreuk maakt op de Europochette.”
Nu inbreuk is vastgesteld wordt Driessen ook veroordeeld in de proceskosten van Europochette, waarbij de proceskosten in eerste aanleg alsnog worden verhoogd.
“4.14. (…) Het bedrag dat Europochette in dat kader vermeldt, € 15.140,40 betreft de kosten van de eerste aanleg en het hoger beroep. Het hof stelt vast dat de hoogte van dit door Europochette gevorderde bedrag niet bestreden is door Driessen (die zelf een nog hoger bedrag vorderde). Door de voorzieningenrechter is ter zake van de kosten van het geding in eerste aanleg toegewezen een bedrag van £ 8.247,20.
Europochette heeft er op gewezen dat de voorzieningenrechter ten aanzien van de kostenveroordeling heeft verzuimd om rekening te houden met de kosten van de inleidende dagvaarding, de reiskosten voor de zitting in Roermond en het vastrecht voor de eerste aanleg (welke kosten volgens de specificatie van Europochette respectievelijk € 74,02, € 74/70 en € 248,= bedragen, derhalve in totaal £ 396,72).
Nu de advocaat van Driessen zich ter zitting niet tegen toewijzing van die kosten heeft verzet indien Europochette in het gelijk zou worden gesteld, zijn deze kosten toewijsbaar. Het hof zal dan ook de proceskostenveroordeling uit de eerste aanleg vernietigen en verhogen met de zojuist genoemde kosten. Een en ander brengt mee dat overeenkomstig de specificatie van Europochette terzake de kosten van het hoger beroep een bedrag van £ 6.496,48 zal worden toegewezen (€ 15.140,40 min € 8.247,20 min 396,72),
Lees het arrest hier. Eerder vonnis Rechtbank Roermond hier. Eerder vonnis Rechtbank ’s-Gravenhage hier.
Honingpotje
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 5 februari 2008, rolnr. C0600170/BR, Familie Michaud Apiculteurs S.A. tegen Graham Packaging Company B.V.(met dank aan Charles Gielen, NautaDutilh).
Wel gemeld, nog niet samengevat. Tussenarrest in zaak over model- en auteursrecht op honingpotje. Central attack in het modellenrecht? Recht dat het houderschap beheert en recht dat de inbreuk beheerst. Geen afbeeldingen in vonnis.
Appelante Michaud is heeft in 1992 het model van een honingpot internationaal gedeponeerd en maakt bezwaar tegen een ‘halffabrikaat houder (zonder dop)’ van geïntimeerde Graham (voorheen Owens) Graham vordert de vernietiging en doorhaling van het modeldepot in de gehele EU.
Michaud wint in kort geding, maar Graham wint ondertussen in eenzelfde zaak in Frankrijk en vervolgens in Nederland in de eerste aanleg van de onderhavige bodemzaak (maar alleen voor de Benelux, niet de gehele EU). In het hoger beroep tegen dat laatste vonnis stelt geïntimeerde zich onder verwijzing naar het Franse vonnis op het standpunt dat het model waar het over gaat ‘in het geheel niet meer bestaat’. Niet duidelijk wordt of hier, analoog aan het merkenrecht, gedoeld wordt op een soort central attack.
Het hof doet de zaak niet zelf af, maar stelt geïntimeerde in gelegenheid bij memorie nader aan te geven “op welke gronden er volgens haar in verband met het Franse vonnis van uitgegaan dient te worden dat het modeldepot thans niet meer bestaat en daaraan ook voor de Benelux geen bescherming kan worden ontleend en wat de stand van zaken is een eventuele beroepsprocedure”.
En ook over de auteursrechtelijke vordering stelt het hof het oordeel nog even uit. Bij pleidooi heeft de raadsman van Michaud aangegeven dat de vraag of Michaud aangemerkt kan worden als auteursrechthebbende naar Frans recht dient te worden beoordeeld (houderschap van het auteursrecht), maar het hof merkt daarbij op dat in het eerdergenoemde Franse vonnis is geoordeeld dat het honingpotje van Michaud niet door het auteursrecht beschermd is (oordeel over het recht dat de inbreuk beheerst) en stelt vervolgens: “Door Michaud is evenwel niet aangegeven of en zo ja, welke consequenties verbonden kunnen worden aan deze uitspraak voor de onderhavige zaak.” Partijen krijgen daarom de gelegenheid om zich nader uit te laten over dit onderwerp.
Ieder verdere beslissing wordt aangehouden.
Lees het arrest hier.
Nog twee tafelredes Boek9.nl IE Diner
Prof. mr. drs. M. de Cock Buning, EK Brussel 2008: Auteursrecht-Mediarecht 1-0!
“Graag maak ik melding van een daverend succes voor het auteursrecht. Het heeft het met veel bombarie in de nieuwe Televisie Richtlijn3 ingevoerde toegangsrecht, per direct uitgeschakeld.
(…) 10 jaar later is er dan toch een toegangsrecht gekomen. Let wel: we draaien het perspectief 180 graden. Beoogd is nu niet een exclusief recht waarmee toegang kan worden onthouden maar juist het doorbreken van exclusieve rechten ten behoeve van de transnationale ontvangstvrijheid. Het gaat dan ook om een regeling binnen het mediarechtelijk domein.”
Lees de gehele tafelrede hier.
Prof. mr. A.A. Quaedvlieg, Zebra’s in het oerwoud: humanitaiere dilemma’s bij de bescherming van traditionele strepenmotieven te zuiden van equatoriaal Afrika.
Hoogedelachtbaar wto arbitrage panel! Nog maar 10 jaar geleden zou ondenkbaar zijn geweest wat hier nu in 2018 gebeurt. De Afrikaanse lidstaten hebben geklaagd over Nederland bij het WTO. Het betreft de zogeheten Zebrapad exceptie in art. 1 van de Wet van 2016 op de Bescherming van Folklore en Traditionele Know How. Die wet implementeert voor Nederland de Europese richtlijn Indigenous Knowledge in the Information Society van 2015 alsmede de St. Tropez-ronde van 2014 van het WTO/TRIPs Verdrag waar de richtlijn op is gebaseerd.
Wat is er aan de hand? De biologische tekening van de Zebra is een geliefd motief in traditionele samenlevingen. De klagende lidstaten stellen dat het motief beschermde folklore is. Nederland, dat die claim al had voorzien en ook de bedreiging die zij kon vormen voor het Nederlandse Zebrapad, heeft bij wet in ieder geval zebrapaden onder de werking van een uitzondering gebracht.
Lees de gehele tafelrede hier.
Nieuwe oppositiebeslissingen BBIE
- ZO HYPOTHEKEN tegen HYPOTHEEK & ZO (afgewezen)
- PODOSPRAY tegen PODOBREEZE (afgewezen)
- CIAO RAGAZZI tegen CIAO NINI (afgewezen)
- BRANDSTORMING tegen BRANDSTORY (afgewezen)
Lees de beslissingen hier
Twee tafelredes Boek9.nl IE Diner
Prof. mr. P.B. Hugenholtz, Auteursrecht op alles.
“Een waarschuwing vooraf: op alles wat tijdens dit diner gezegd wordt, incl. het bestellen van meer wijn, zit mogelijk auteursrecht!
En een disclaimer: ik was een van de vier professoren die in de Endstra-zaak een opinie hebben uitgebracht. Ik heb voor de mijne € 1500 excl. BTW in rekening gebracht aan mijn opdrachtgever Mr. Struik (daar kun je in Noorwegen, waar ik het afgelopen semester was ondergedoken, net een avondje van uit). Maar voor wat ik vandaag zeg, word ik enkel in natura betaald – ik mag gratis mee-eten. Dit is dus geen Borgersbrief, maar de bede van een bezorgde burger.”
Lees de gehele tafelrede hier(versie IE Diner) of hier(versie NJB).
Prof. mr. D.J.G. Visser, De invloed van de Donald Duck op de afschaffing van het auteursrecht
“Het idee dat iets iemands intellectueel eigendom is en dat hij zelf mag bepalen of en hoe zijn werk openbaar wordt gemaakt is hopeloos achterhaald.
Is er dan nog een prikkel om nieuw werk te maken? Is het nog mogelijk een mooie nieuwe film te financieren? Misschien niet. Maar dat is helemaal niet erg. Alles wat er de afgelopen eeuwen gemaakt is staat dan immers op internet en dat is meer dan we in ons hele leven kunnen lezen, bekijken of beluisteren. Als alle vijftig jaargangen van de Donald Duck gratis on line staan, heeft er toch niemand meer nieuwe nummers van dit vrolijke weekblad meer nodig? Terzijde: er is nauwelijks verschil waarneembaar tussen de Donald Ducks die mijn dochter nu leest en de exemplaren die ik dertig jaar geleden in de bus kreeg.”
Lees de gehele tafelrede hier(versie IE Diner) of hier (versie NJB). Aangehaald DD-verhaal hier.
Te lang stilzitten
Rechtbank Amsterdam, 6 februari 2008, HA ZA 06-4034, Intersong Basart Publishing Group B.V. c.s. tegen Hans van Hemert.
Persbericht + vonnis De Vos & Partners: “Rechter geeft Hans van Hemert de muziekuitgaverechten op zijn hits terug. Wie kent hem niet? Hans van Hemert was met name in de jaren ''70 en ‘80 heel succesvol als maker van liedjes. Hij schreef de ene na de andere hit voor bekende artiesten zoals Liesbeth List, Ramses Shaffy, Demis Rousos, Kamahl, André Hazes, American Gipsy, Mireille Mathieu, Mac & Katie Kissoon en Mouth & McNeal. Voor LUV schreef Hans 2 keer een nummer 1-hit: You’re The Greatest Lover’ en ‘Trojan Horse’ zijn ook nu nog bekend. Van zijn wereldhit ‘How Do You Do’ werden maar liefst 6 miljoen exemplaren verkocht.
Maar in de afgelopen jaren gebeurde er nog maar weinig met zijn werk.De Nederlandse muziekuitgever van Hans van Hemert - Intersong Basart Publishing Group BV (voorheen: Warner Basart) - zat in de ogen van de muzikant al jaren lang ten onrechte stil. Hans sprak over een 'eeuwige radiostilte' en hij ontbond middels een brief de vele overeenkomsten tussen partijen wegens wanprestatie. Intersong Basart - een belangrijke muziekuitgeverij in Nederland - besloot daarop de geldigheid van de ontbinding aan te vechten bij de rechter. Maar de muziekuitgever kreeg nul op het rekest. Vorige week woensdag besloot de rechter - voor het eerst in Nederland - dat de auteur de contracten terecht had ontbonden wegens wanprestatie, te weten té lang stilzitten door de muziekuitgever.
Muziekuitgaverechten worden door een muziekauteur doorgaans voor de duur van het auteursrecht, te weten tot 70 jaar na de dood van de auteur, overgedragen aan de muziekuitgever. Het is voor het eerst in de Nederlandse muziekgeschiedenis dat een auteur van (populaire) muziekwerken op deze wijze zijn muziekuitgaverechten terug krijgt. In financieel opzicht betekent het dat Van Hemert voortaan weer 100% in plaats van 2/3 of - bij buitenlandse exploitatie van de werken - 50% van de gerealiseerde inkomsten mag behouden.
Muziekuitgeverij Strengholt Music Group verwierf in december 2007 100% van de aandelen van Intersong Basart. Dat was daarvoor 50%. Gevolg van het vonnis is, dat Intersong/Strengholt de Buma/Stemra vóór 26 februari a.s. schriftelijk moet berichten dat zij sinds 15 april 2006 niet langer over de muziekuitgaverechten op de 227 muziekwerken van Van Hemert kan beschikken. Buma/Stemra zal de sinds 2006 geblokkeerde auteursrechtsgelden daarna dus voor 100% moeten uitkeren aan Van Hemert.
Lees het vonnis hier. De tekst van het vonnis is ook te vinden op de website van Margriet Koedooder.
Zilveren procedure
Hoge Raad, 15 februari 2008, C06/021HR, & C06/093, Rockwool International A/S tegen Benfried Techniek, Koop & Saint-Gobain Glass Benelux (met dank aan Howrey LLP).
Twee arresten in wat waarschijnlijk de langstlopende octrooizaak tot op heden is (25 jaar). HR verwerpt het beroep, werkwijze van St Gobain (Isover) valt niet binnen het bereik van het octrooi van Rockwool.
Lees de arresten hier en hier. Inmiddels ook op rechtspraak.nl, met conclusies AG: hier (inbreuk) en hier (nietigverklaring).
Auteursrechtelijke vraagstukken
Kamerstukken II,22112, nr. 610. Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie; Brief staatssecretaris met nieuwe fiches Commissievoorstellen
Mededeling Een Europese aanpak van mediageletterdheid in de digitale omgeving, COM(2007) 833
"De Europese Commissie wil het niveau van mediageletterdheid in Europa verhogen. Zij concentreert zich daarbij op drie aandachtsgebieden: mediageletterdheid ten aanzien van (1) commerciële communicatie, (2) audiovisuele werken en (3) «online» mediaboodschappen. Als instrumenten noemt de Commissie de uitwisseling van goede praktijken (via bestaande programma’s) en onderzoek naar criteria om de mate van mediageletterdheid te meten. Verder moeten betrokkenen beter op de hoogte raken van geldende regels en gedragscodes. Ten slotte moet aandacht worden besteed aan bewustwording bij de Europese burger van ons filmerfgoed en hoe zowel gebruik als productie van media raakt aan auteursrechtelijke vraagstukken. Dit moet de lidstaten in staat stellen om de mediageletterdheid van hun burgers te vergroten."
Lees het kamerstuk hier.
Bij kwade trouw
Nog niet op de BenGh-website, wel op Van Engelens IEPT: Benelux Gerechtshof, 11 februari 2008, zaak A 2006/4, Ondeo Nalco tegen Michel Company.
“Winstafdracht bij kwade trouw merkinbreuk: niet beperkt tot gevallen van piraterij; moedwillige inbreuk vereist. Kwade trouw bij inbreuk kan ontbreken vanwege jarenlangecontractuele relatie, die niet rechtsgeldig is opgezegd of in geval van geschil over vraag wie rechthebbende van het merkrecht was. Allerhande omstandigheden kunnen vervolgens in de weg staan aan toewijziging winstafdracht.
Lees het arrest hier.
In extensie
Domeinnaam maakt inbreuk op handels(domein)naam.
G&G exploiteert sinds 1994 een verkoop- en adviesorganisatie voor printed circuit boards en de assemblage daarvan. Sinds 2000 heeft G&G de domeinnaam ggcomponent.nl in gebruik.
[PCB Elect Export]exploiteert onder de handelsnaam PCB Elect Export een onderneming die soortgelijk is aan de door G&G gevoerde onderneming. [PCB Elect Export]exploiteert ook een website voor zijn onderneming met de domeinnaam pcbelectexport.com. Voorts heeft [PCB Elect Export] sinds begin 2007 de domeinnamen ggcomponent.com en ggcomponent.eu in gebruik genomen. De bezoekers van deze website worden gerrouted naar de website www.pcbelectexport.com.
G&G vordert onder meer een verbod, overdracht van de domeinnamen, rectificatie en een voorschot op de schadevergoeding.
Naar voorlopig oordeel van de Voorzieningenrechter is G&G na inschrijving van haar domeinnaam ggcomponent.nl op 3 oktober 2000 die domeinnaam ook als handelsnaam gaan voeren voor haar onderneming. [PCB Elect Export] is pas in 2007 de domeinnamen ggcomponent.com en ggcomponent.eu gaan gebruiken. Voorshands merkt de Voorzieningenrechter dit handelen van [PCB Elect Export] aan als het gebruik door [PCB Elect Export] van de handelsnaam met het kenmerkende bestanddeel ggcomponent voor zijn eigen onderneming.
Volgens de Voorzieningenrechter heeft deze handelswijze van [PCB Elect Export] ertoe geleid dat G&G en [PCB Elect Export] beide printed circuit boards verhandelen vanuit Nederland en deze afzetten in Nederland en een groot aantal landen daarbuiten, onder een handelsnaam met het kenmerkende bestanddeel ggcomponent. De handelsnamen verschillen alleen in extensie en daardoor zijn de verschillen zo gering dat er gevaar voor verwarring te duchten is. [PCB Elect Export] maakt aldus inbreuk op de handelsnaamrechten van G&G. Het gevorderde verbod en de overdracht worden toegewezen.
De vordering tot vergoeding van een voorschot op de schade wordt niet toegewezen. G&G heeft haar schade en haar spoedeisend belang bij het ontvangen van enig bedrag onvoldoende inzichtelijk gemaakt. Ook de gevorderde rectificatie wordt afgewezen nu volgens de Voorzieningenrechter niet is toegelicht hoe langs deze weg de schade door inbreuk op de handelsnaam wordt beperkt, gecompenseerd of voorkomen.
De proceskosten veroordeling wordt door de Voorzieningenrechter op (IEF; zeer lage bedrag van) EUR 2000,- gesteld nu vordering sub II (het vorderen van het voorschot op de schadevergoeding) wordt afgewezen.
Lees het vonnis hier.
