Auteursrecht  

HR Conclusie A-G 8 oktober 2021, IEF 20319; ECLI:NL:PHR:2021:953 (Verstappen tegen Picnic) Deze zaak gaat over een kort filmpje waarin de bekende coureur Max Verstappen wordt nagespeeld door een lookalike. Het filmpje is in het najaar van 2016 door onlinesupermarkt Picnic op haar Facebook-pagina geplaatst. De lookalike bezorgt in dat filmpje, rijdend in een bestelbusje, boodschappen thuis in een raceoutfit en met een pet die sterk lijken op wat Verstappen draagt tijdens optredens in de media en op het circuit. Het filmpje is online geplaatst daags nadat een televisiereclame van supermarktketen Jumbo verscheen, waarin de werkelijke Verstappen boodschappen thuisbezorgt. De vraag die centraal staat, is of Verstappen c.s. zich tegen openbaarmaking van het filmpje van Picnic kunnen verzetten en of Picnic onrechtmatig heeft gehandeld ten opzichte van Verstappen c.s. Het hof [IEF 1939] heeft deze vraag, anders dan de rechtbank [IEF 17658], ontkennend beantwoord. De A-G stelt dat het hof een te scherpe bocht heeft genomen bij de invulling van het begrip 'portret' in art 21 AW. Het filmpje is een portret. Voor de beoordeling of het openbaar gemaakt mocht worden is een nog te maken belangenafweging noodzakelijk. Zijn conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest en tot verwijzing naar het hof.

Vrz. Rechtbank Rotterdam 5 November 2021, IEF 20313; ECLI:NL:RBROT:2021:10752 (Architect tegen Evides) Kort geding. Eiser is architect en heeft in 1977 in opdracht van DWL de rechtsvoorganger van drinkwaterbedrijf Evides, een complex ten behoeve van de drinkwatervoorziening in Rotterdam – een ensemble met onder meer een dienstengebouw – ontworpen. Belangrijke thema’s in het werk van eiser zijn de geometrische doosvorm, de zichtbare constructie en de regelmatig terugkerende diagonalen. Evides wil een nieuw hoofdkantoor op het complex realiseren. Het Principeontwerp voor een nieuw hoofdkantoor omvat als basisvorm een driehoekige bouwlocatie. Eiser beweert dat de realisatie van het Principeontwerp inbreuk maakt op zijn auteursrechten dan wel zijn auteursrechtelijke persoonlijkheidsrechten. Eiser vordert nu dat Evides zich van iedere inbreuk op zijn auteursrechten en persoonlijkheidsrechten onthoudt. Hoewel het bouwen van het nieuwe hoofdkantoor, niet kan worden aangemerkt als een wijziging van het dienstengebouw zelf heeft de bouw van het Principeontwerp volgens de rechtbank wel degelijk effect op het uiterlijk van het dienstengebouw. De vordering van eiser is toewijsbaar op grond van artikel 25 lid 1 sub c Auteurswet.

Ktr. Rechtbank Amsterdam 2 november 2021, IEF 20309; ECLI:NL:RBAMS:2021:6025 (ANP tegen Kop of Munt) Op de website van ANP stond een panoramische foto met daarop daken in de stad Amsterdam. Op enig moment heeft een ronde uitsnijding van deze foto op de website van Kop of Munt gestaan. Het ANP vordert Kop of Munt tot betaling van € 462,16 bestaand uit licentiederving en afbreuk zelfbeschikkingsrecht. Volgens Kop of Munt heeft de foto geen auteursrechtelijke bescherming aangezien er geen sprake is van een creatieve invulling. Dit verweer slaagt niet. Volgens de rechtbank zijn er door de fotograaf persoonlijke en creatieve keuzes gemaakt en is de foto daarom auteursrechtelijk beschermd. De vordering van ANP wordt toegewezen.

Hof Arnhem-Leeuwarden 12 oktober 2021, IEF 20294; ECLI:NL:GHARL:2021:9630 (Fotografe tegen grafisch vormgeefster) Auteursrecht op foto's. De fotografe heeft de grafisch vormgeefster opdracht gegeven zorg te dragen voor de lay-out van een aantal publicaties van de fotografe. Ter uitvoering van de werkzaamheden heeft de fotografe een groot aantal foto’s via WeTransfer maar ook via Whatsapp aan de grafisch vormgeefster gestuurd. De verstandhouding tussen beiden was goed, maar is na een aantal jaren bekoeld. Nog weer een aantal jaren later heeft de grafisch vormgeefster een aantal van de foto’s van de fotografe zonder toestemming op haar website en social media geplaatst. Het hof beslist dat (1) er sprake is van een auteursrechtinbreuk, dat (2) aannemelijk is dat de foto’s waarop de grafisch vormgeefster is afgebeeld geen marktwaarde hebben, omdat de grafisch vormgeefster heeft aangegeven bezwaar te zullen maken tegen openbaarmaking en dat (3) voor iedere foto één keer het tarief verschuldigd is, ook al komt de foto misschien verschillende keren voor op de website en social media. Voor de proceskostenveroordeling hanteert het hof het liquidatietarief.

Hof Arnhem-Leeuwarden 19 oktober 2021, IEF20270; ECLI:NL:GHARL:2021:9836 (De curatoren tegen geïntimeerden) Dit beroep betreft een zaak die gaat over de afwikkeling van onrechtmatige toe-eigening van een muziekcatalogus. De curatoren hebben zich in hun memorie van grieven gesteld op het standpunt dat de grondslag van de vordering tot afdracht van de royalty's door geïntimeerden onduidelijk is. Hiermee zou afdracht niet als rechtmatig gevolg tot stand komen. Daarnaast wordt door de curatoren gesteld dat er een vergoeding van kosten die verbonden waren met het beheer van de Oude Catalogus betaald moet worden. Het standpunt van de curatoren dat er geen grondslag is voor het betalen van de royalty's aan geïntimeerden wordt door het hof verworpen. Het verweer dat op de vordering tot betaling van de royalty's kosten die verband houden met het beheer van de Oude Catalogus in mindering moet worden gebracht strandt ook. De curatoren, in conclusie, hebben hun standpunten onvoldoende onderbouwd om deze aan te nemen. Alle grieven falen. 

Oberster Gerichtshof 22 september 2021, IEF 20259, IEFbe 3299; C-426/21 (Seven.one en Puls 4 tegen Ocilion IPTV) Verzoekers in deze zaak zijn beide televisieproducenten. De programma's die zij maken worden aangeboden door verweerder aan commerciële klanten door middel van rechtstreekse hosting, of met hulpmiddelen van verweerder. Het geschil spitst zich toe op de vraag hoe "reproductie voor privégebruik" in de zin van artikel 5 lid 2 onder b van de richtlijn auteursrecht moet worden geïnterpreteerd. Verzoekers beweren dat bij het online-video-opnemen door verweerder "masterkopieën" gemaakt worden en dat deze worden gedistribueerd aan commerciële klanten. Daarnaast is er een geschil over het concept “mededeling aan het publiek” in de zin van artikel 3, lid 1 van de richtlijn. Hier worden enkele prejudiciële vragen over gesteld. 

HR Conclusie A-G 15 oktober 2021, IEF 20250, IEFbe 3296; ECLI:NL:PHR:2021:983 (Kwantum tegen Vitra) Het gaat in deze zaak om de vraag of in Nederland en België auteursrechtelijke bescherming toekomt aan de Dining Sidechair Wood (DSW), een Amerikaanse designstoel uit de jaren ‘40 van de vorige eeuw. Verweerster in cassatie (Vitra) is de beweerde auteursrechthebbende. Eiseressen tot cassatie (Kwantum) zijn de beweerde inbreukmakers. Zij zijn aanbieders van een vrijwel identieke nabootsing van de DSW in Nederland en België. De conclusie van A-G Drijber strekt tot vernietiging van het arrest [IEF 19323]. Hij concludeert onder meer dat uitgaande van het vaststaande feit dat de DSW in de Verenigde Staten geen auteursrechtelijke bescherming geniet of heeft genoten, niet aan de voorwaarden voor auteursrechtelijke bescherming op de voet van art. 2 lid 7 BC is voldaan.

Vzr. Rechtbank Zeeland-West-Brabant 13 oktober 2021, IEF 20249; ECLI:NL:RBZWB:2021:5120 (Eiser tegen gedaagde) Kort geding. Gedaagde, eenmanszaak, is sinds 2019 houder van een Benelux model voor reclameborden die uitklapbaar zijn tot een overkapping voor supporters langs sportvelden. Gedaagde is werkzaam geweest bij eiser. Eiser is houder van een in 2020 ingeschreven Benelux model voor uitklapbare overkappingen voor statafels. Partijen vorderen over en weer een verbod om inbreuk te maken op een product waarvan zij stellen de auteurs- en modelrechthebbende te zijn. Eiser stelt zich op het standpunt dat gedaagde een identieke kopie van het door eiser ontworpen bord op de markt heeft gebracht. Gedaagde betwist dat hij inbreuk maakt op de rechten van eiser, omdat deze juist aan hem zouden toekomen. De voorzieningenrechter stelt vast dat eiser wel een model geregistreerd heeft, maar dat deze modelregistratie van latere datum is dan de modelregistratie van gedaagde. Hieruit volgt echter niet direct dat eiser te kwader trouw was. De vorderingen, zowel in conventie als reconventie, worden afgewezen. 

Rechtbank Rotterdam 13 augustus 2021, IEF 20244; ECLI:NL:RBROT:2021:9733 (ANP tegen Trident) ANP stelt dat Trident zonder toestemming of licentie een auteursrechtelijk beschermde foto op haar website heeft geopenbaard en bijgesneden zonder naamsvermelding van de fotograaf en/of rechthebbende. Het auteursrecht op deze foto behoort toe aan ANP. Door deze handelswijze zou Trident inbreuk hebben gemaakt op de auteursrechten van ANP, waardoor ANP schade heeft geleden. Een schikkingsvoorstel van ANP is door Trident niet geaccepteerd. Vanwege het ontbreken van stukken is niet duidelijk of de persoon die ter zitting is verschenen namens Trident gemachtigd is. De vordering van ANP komt de kantonrechter niet onrechtmatig of ongegrond voor en wordt toegewezen.

HvJ EU 6 oktober 2021, IEF 20242, IT 3680, IEFbe 3295; ECLI:EU:C:2021:811 (Top System SA tegen Belgische Staat)  Het verzoek om een prejudiciële beslissing betreft de uitlegging van artikel 5, lid 1, van richtlijn 91/250/EEG van de Raad van 14 mei 1991 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma’s. Dit verzoek is ingediend in het kader van een geding tussen Top System SA en de Belgische Staat over de decompilatie door Selor, het selectiebureau van de federale overheid (België), van een door Top System ontwikkeld computerprogramma dat deel uitmaakt van een applicatie waarvoor dit selectiebureau een gebruikslicentie heeft. De verwijzende rechter is van oordeel dat hij, om uit te maken of Selor die decompilatie mocht verrichten op grond van artikel 6, § 1, WCP, dient na te gaan of de decompilatie van een computerprogramma of een deel daarvan onder de in artikel 5, onder a) en b), WCP bedoelde handelingen valt.

Beantwoording van de prejudiciële vragen: