Octrooirecht  

Op 1 juni 2023 zullen de nieuwe wijzigingen van de Rijksoctrooiwet in werking treden. Deze wijzigingen zijn het gevolg van het Europees eenheidsoctrooisysteem [IEF 21247], dat op dezelfde datum wordt gelanceerd. Het eenheidsoctrooisysteem is een herziening van het Europese octrooisysteem, met als belangrijkste verandering de introductie van het Eengemaakt octrooigerecht (EOG). Dit betekent dat er vanuit één instantie een uitspraak kan worden gedaan die werking heeft in alle lidstaten.

Rb. Den Haag 5 april 2023, IEF21359; ECLI:NL:RBDHA:2023:4853 (Marchfun tegen Ziggo) Marchfun is de houdster van Europees octrooi, ook wel bekend als EP 170, dat betrekking heeft op een 'servicenetwerk'. Ziggo c.s., onderdeel van VodafoneZiggo Group, biedt in Nederland abonnementen aan voor radio, televisie en internet. Ziggo heeft zogenaamde WifiSpots ontwikkeld om haar internetgebruikers buiten hun privéomgeving toegang tot internet te bieden. 

Marchfun beweert dat Ziggo inbreuk maakt op haar octrooi met betrekking tot het gebruik van een servicenetwerk in de vorm van publieke WifiSpots. Het octrooi betreft een werkwijze en systeem voor de overdracht van spraakdata of data via één servicenetwerk en daarmee verbonden mobiele netwerken. Marchfun vordert jegens Ziggo een verbod om direct of indirect inbreuk te maken op EP 170.

Rechtbank Rotterdam 28 maart 2023, IEF 21331; ECLI:NL:RBROT:2023:2715 (Hanwha tegen LONGi NL) Hanwha stelt dat LONGi NL inbreuk heeft gemaakt op hun octrooi en daarom onrechtmatig heeft gehandeld. Hanwha baseert dit onder andere op facturen en processen-verbaal van bewijsbeslag. De voorzieningenrechter oordeelt echter dat enkel op basis van de facturen niet kan worden aangenomen dat LONGi NL inbreuk heeft gemaakt op het octrooi. Uit de processen-verbaal lijkt wel te kunnen worden afgeleid dat LONGi NL de rechterlijke verboden heeft overtreden en daarom het octrooi heeft geschonden. Maar omdat Hanwha te weinig concreet heeft gemaakt welke stukken zij wil inzien en er getwijfeld wordt aan de spoedeisendheid, wordt de inzagevordering afgewezen. De voorzieningenrechter overweegt dat, op grond van de in conventie besproken processen-verbaal van de deurwaarder, summierlijk aannemelijk is dat LONGi NL inbreuk op het octrooi heeft gemaakt en dwangsommen heeft verbeurd. 

Gerechtshof Den Haag 28 maart 2023, IEF 21328; C/09/619229 / KG ZA 21-974 (Corbin tegen Pelvitec c.s.) De zaak betreft de handhaving door Corbin van EP 3 125 811, dat een naaldgeleider onder bescherming stelt die in combinatie met een handheld ultrasone sonde gebruikt wordt bij de uitvoering van transperineale prostaatbiopsies. In een bijzonder goed en gedetailleerd gemotiveerd arrest legt het Hof de octrooiconclusies zo uit, dat de toegangsnaald, anders dan Corbin had gesteld, geen onderdeel – geen structureel kenmerk -  vormt van het geclaimde apparaat, de naaldgeleider. Dat betekende dat de geclaimde naaldgeleider volledig geanticipeerd werd door een in de stand van de techniek reeds langere tijd bekende naaldgeleider, de UA1232. Het Hof acht het octrooi dan ook voorshands niet nieuw en dus nietig en bekrachtigt het vonnis van de Voorzieningenrechter.

Rechtbank Amsterdam 01 maart 2023, IEF 21299; ECLI:NL:RBAMS:2023:1173 (AAA tegen gedaagde) In deze zaak tussen AAA en gedaagde wordt betwist of gedaagde nog recht heeft op royalty's uit de Sublicentieovereenkomst, nu de octrooien zijn verlopen en AAA geen licentie nodig heeft gehad. Gedaagde beweert van wel, omdat AAA zijn octrooien heeft gebruikt om Lutathera te ontwikkelen. Gedaagde vordert nakoming. Subsidiair vordert gedaagde schadevergoeding op grond van ongerechtvaardigde verrijking van AAA. De rechtbank oordeelt dat de Sublicentieovereenkomst tijdig is verzonden, maar dat gedaagde niet heeft voldaan aan een verplichting uit de Hoofdlicentieovereenkomst. Toch kan Novartis geen aanspraak maken op de gevolgen van deze tekortkoming. De rechtbank oordeelt dat er geen beperkingen zijn ten aanzien van het betalen van royalty's na het verlopen van het octrooi en dat octrooien slechts voor beperkte tijd exclusieve rechten bieden. De Brulotte-regel beschermt de exclusieve rechten op een uitvinding gedurende de beperkte periode van het octrooi, waarna de uitvinding in het publieke domein valt. Het betalen van royalty's na het verlopen van het octrooi is niet onaanvaardbaar, volgens de rechtbank. AAA is verplicht om de royalty's aan gedaagde te betalen volgens de Sublicentieovereenkomst die BioSynthema had gesloten. Gedaagde heeft zijn rechten op de aanvankelijke uitvinding behouden, ondanks de overname van BioSynthema door AAA. 

Vanaf 1 juni 2023 zal het Europese octrooisysteem efficiënter en eenvoudiger worden door de introductie van het unitair octrooi en de oprichting van het United Patent Court (UPC), zo schrijft de minister van Economische Zaken en Klimaat in een brief aan de tweede kamer. Nederland gaat deelnemen aan het UPC met een lokale visie in Den Haag.

Het unitair octrooi biedt de mogelijkheid om via één registratie octrooibescherming te verkrijgen in vrijwel alle lidstaten van de Europese Unie. Door het unitair octrooi en het UPC zullen nationale validaties en de daaraan verbonden administratieve verplichtingen (en vertaaleisen) niet langer nodig zijn. Middels het UPC kan bij één instantie een uitspraak worden verkregen ten aanzien van de geldigheid van of inbreuk op een Europees octrooi met werking in vrijwel heel Europa. Hiermee worden afzonderlijke, parallelle nationale procedures in de toekomst vermeden.

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 28 februari 2023, IEF 21284; ECLI:NL:GHARL:2023:1770 (Google tegen Sonos c.s.) Sonos c.s. stellen dat de hoofdzaak niet kan worden voortgezet omdat het cassatieberoep schorsende kracht heeft op grond van artikel 404 Rv. Het hof is van oordeel dat dit standpunt niet kan worden gevolgd, omdat het onbevoegdheidsvonnis en de daaropvolgende tussenarresten van het hof Den Haag geen definitieve beslissingen zijn over wat Google in de hoofdzaak heeft gevorderd. Een cassatieberoep van een tussenarrest heeft geen schorsende werking, tenzij er tussentijds beroep in cassatie openstaat of is opengesteld. Dit is niet het geval, dus de cassatie schorst de hoofdzaak niet. Het hof ziet ook geen andere redenen om de procedure bij het hof te schorsen, aan te houden of door te halen en merkt op dat het beroep op de onbevoegdheid van het hof niet opgaat omdat het hof de appelinstantie is van de vonnissen van de rechtbank Midden-Nederland. Het hof wijst de incidentele vorderingen van Sonos c.s. af.

Via de press corner van de EC:

De Commissie verwelkomt de neerlegging van een instrument door Duitsland over de ratificatie van de overeenkomst inzake een eengemaakt octrooigerecht, waarmee de laatste stap wordt gezet die nodig is om het systeem op 1 juni 2023 in werking te laten treden.

Het eenheidsoctrooisysteem zal bedrijven een one-stop-shop bieden voor het verkrijgen van octrooibescherming en de handhaving ervan in Europa. Het zal zowel het verkrijgen van octrooien als het handhaven van octrooien veel eenvoudiger, transparanter en betaalbaarder maken. Het nieuwe Unified Patent Court is opgenomen in het nieuwe systeem. Het zal de mogelijkheid bieden om octrooien - niet alleen de nieuwe eenheidsoctrooien maar ook de niet-eenheidsoctrooien - in de deelnemende EU-landen op een gecentraliseerde manier af te dwingen, waardoor de rechtszekerheid wordt vergroot en het algehele concurrentievermogen van bedrijven wordt verbeterd.

Rechtbank Den Haag 24 november 2022, IEF 21235; ECLI:NL:RBDHA:2021:17156 (Stichting Katholieke Universiteit tegen Glycostem Therapeutics en Stichting RUMC) De rechtbank heeft een geschil tussen Glycostem Therapeutics en Stichting RUMC behandeld over intellectuele eigendomsrechten na een afsplitsing. Glycostem betoogde dat niet alle relevante rechten en verplichtingen waren overgegaan op Stichting RUMC, maar de rechtbank oordeelde dat dit wel het geval was op basis van verschillende overeenkomsten. Stichting RUMC en Stichting Katholieke Universiteit vroegen om schorsing van de procedure omdat zij nu eigenaar zijn van de intellectuele eigendomsrechten. De rechtbank was het hiermee eens en heeft het verzoek tot schorsing toegewezen. Glycostem Therapeutics beweerde dat de Stichting RUMC en Stichting Katholieke Universiteit misbruik van procesrecht maakten, maar de rechtbank wees dit af en verklaarde dat de procedure bevoegdelijk is geschorst sinds 2 juni 2021.

Rechtbank Den Haag 08 februari 2023, IEF 21230; ECLI:NL:RBDHA:2023:1334 (Sunconfex tegen HSD) In deze zaak wordt beoordeeld of HSD inbreuk maakt op een octrooi van Sunconfex met betrekking tot montagestrips voor zonweringsystemen. De rechtbank oordeelt dat de montagestrip van HSD niet voldoet aan een deelkenmerk van het octrooi en daarom niet onder de beschermingsomvang valt. Partijen zijn het erover eens dat de in deze zaak relevante gemiddelde vakpersoon een werktuigbouwkundig ingenieur is, met enige kennis van materialen en ervaring met montagestrips voor zonweringsystemen. De rechtbank zal bij de beoordeling van de vraag hoe deelkenmerk 1.2. moet worden uitgelegd, dan ook van deze vakpersoon uitgaan. De rechtbank oordeelde dat de montagestrip van HSD niet voldeed aan een belangrijk kenmerk van het octrooi, namelijk dat de elastische klemmen tegelijkertijd door een smalle sleuf moesten kunnen worden gevoerd. Daarom was er geen sprake van inbreuk op het octrooi en werden de vorderingen van Sunconfex afgewezen. De reconventionele vordering van HSD werd niet beoordeeld omdat er geen sprake was van een inbreuk.