Herkomstaanduidingen  

HvJEU 23 november 2023, IEF 21796, IEFbe 3701; ECLI:EU:C:2023:916 (Weingut A tegen Land Rheinland-Pfalz). Verzoek om een prejudiciële beslissing betreffende de bescherming van oorsprongsbenamingen, geografische aanduidingen en traditionele aanduidingen in de wijnsector. Weingut A is eigenaar van een wijnbouwbedrijf in de Moezelstreek. Hij produceert wijn van druiven die niet alleen afkomstig zijn uit zijn eigen wijngaard, maar ook uit andere wijngaarden die hij pacht. Een van deze gepachte wijngaarden behoort toe aan wijnbouwer B. Zij hebben een overeenkomst gesloten op grond waarvan wijnbouwer B de gepachte wijnstokken teelt en daarnaast aan Weingut A elk jaar een wijnpersinstallatie verhuurt voor exclusief gebruik. De deelstaat Rheinland-Pfalz heeft verklaard dat Weingut A onder deze omstandigheden niet de aanduidingen 'Weingut' (wijngoed) en 'Gutsabfüllung' (gebotteld op het wijngoed met uitsluitend uit eigen oogst afkomstige druiven) mocht gebruiken. Daartegen heeft Weingut een vordering ingesteld, die door de bestuursrechter in eerste aanleg is toegewezen. In hoger beroep werd dit vonnis alsnog afgewezen. Hiertegen heeft Weingut A beroep in Revision ingesteld bij de hoogste federale bestuursrechter, die het Hof heeft verzocht om een prejudiciële beslissing.

HvJ EU 2 mei 2019, IEF 18458; IEFbe 2882; RB 3313; C-614/17; ECLI:EU:C:2019:344 (Queso manchego) Gebruik van tekens die een voorstelling van de aan de beschermde oorsprongsbenaming (BOB) verbonden regio kunnen oproepen – Begrip ‚normaal geïnformeerde en redelijk oplettende gemiddelde consument’ – Europese consumenten of consumenten van de lidstaat waar het product met de BOB wordt vervaardigd en hoofdzakelijk wordt geconsumeerd. Gebruik van een beeldmerk dat een beeld oproept van het geografisch gebied waarmee een BGA is geassocieerd kan onrechtmatig zijn. HvJ EU:

1)      Artikel 13, lid 1, onder b), van verordening (EG) nr. 510/2006 van de Raad van 20 maart 2006 inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen moet aldus worden uitgelegd dat het gebruik van beeldtekens een voorstelling van een geregistreerde benaming kan oproepen.

HvJ EU 6 september 2018, IEF 17977; ECLI:EU:C:2018:673; C‑488/16 P (Bundesverband Souvenir tegen EUIPO) Merkenrecht. Freistaat Bayern heeft een inschrijvingsaanvraag gedaan voor 'NEUSCHWANSTEIN'. BSGE heeft daartegen een nietigheidsvordering ingesteld maar de EUIPO heeft dit afgewezen. Daartegen heeft BSGE beroep ingesteld bij het Gerecht. Het Gerecht heeft de vorderingen afgewezen. BSGE verzoekt het Hof van Justitie om vernietiging van het arrest van het Gerecht EU. Het Gerecht heeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting gegeven. Neuschwanstein kan geen aanduiding van de plaats van herkomst van de erdoor aangeduide waren en diensten zijn. Volgens de conclusie van de AG [IEF 17415] is Neuschwanstein geen aanduiding van de plaats van herkomst. Voor zover de benaming „Neuschwanstein” wijst op het kasteel met die naam, is geoordeeld dat enkel en alleen doordat die benaming is aangebracht op onder meer de betrokken waren, het relevante publiek deze gangbare consumptiegoederen ook als souvenirartikelen kan beschouwen. Dat het souvenirs worden enkel en alleen doordat die benaming erop wordt aangebracht, vormt op zich geen wezenlijk kenmerk dat die waren beschrijft. Het kasteel van Neuschwanstein als zodanig geen plaats is waar waren worden vervaardigd of diensten worden verricht, zodat het litigieuze merk geen aanduiding kan zijn van de plaats van herkomst van de erdoor aangeduide waren en diensten.  De hogere voorziening wordt afgewezen.

Prejudicieel gestelde vragen aan HvJ EU 30 mei 2018, IEF 17870; IEFbe 2675; C-363/18 (PSAGOT ltd tegen Franse Minister van economische zaken) Via Minbuza: PSAGOT Ltd is een wijnbouwbedrijf in Israel. Op hun producten staat: 'uit Israel'. De Franse minister heeft een kennisgeving inzake de vermelding van de oorsprong van goederen uit de sinds juni 1967 door Israël bezette gebieden nietig te verklaren. De Golanhoogte en de Westelijke Jordaanoever (met inbegrip van Oost-Jerusalem) is volgens het internationaal recht geen deel van het Israëlische grondgebied. Daardoor wordt de vermelding “product uit Israël” als onjuist en misleidend beschouwd. Bij producten die afkomstig zijn uit bezet gebied, moet de uitdrukking “Israëlische nederzetting” of vergelijkbaar worden toegevoegd. PSAGOT LTD verzoeken de verwijzende rechter om nietigverklaring van de kennisgeving van de minister wegens bevoegdheidsoverschrijding. De beoordeling of de kennisgeving nietig is, is afhankelijk van de vraag of op het product moet worden vermeld dat afkomstig is uit een sinds 1967 door Israel bezet gebied en of dit gepreciseerd moet worden.

HvJ EU 7 juni 2018, IEF 17753, IEFbe 2595; RB 3145; ECLI:EU:C:2018:415; C-44/17 (Glen Buchenbach; Scotch Whisky Association tegen Michael Klotz) Geen indirect gebruik van beschermde geografische aanduiding. Uit het persbericht (vertaald): Om te kunnen bepalen of een aanduiding verboden is door EU-wetgeving, moet de nationale rechter bepalen of de consument direct denkt aan de beschermde geografische aanduiding 'Scotch Whisky' wanneer deze een vergelijkbaar product met het teken 'Glen' ziet. Het is onvoldoende dat dit bestanddeel bij het doelpubliek op enigerlei wijze een associatie met de geregistreerde geografische aanduiding of het ermee verbonden geografische gebied oproept. HvJ EU:

Conclusie AG HvJ EU 22 februari 2018, IEF 17516; IEFbe 2484; C-44/17; ECLI:EU:C:2018:111 (Glen Buchenbach) Etikettering; bescherming geografische oorsprong; ‘indirect gebruik’. Uit het persbericht: Advocaat-generaal Saugmandsgaard Øe spreekt zich uit over de uitlegging van Unierechtelijke bepalingen inzake geografische aanduidingen voor gedistilleerde dranken in het kader van een geschil over een Duitse whisky met de naam "Glen Buchenbach". Een Duitse rechtbank heeft het Hof van Justitie gevraagd of het gebruik van een dergelijke whisky naam kan een "indirect gebruik" of een "zinspeling" van de geregistreerde geografische aanduiding "Scotch Whisky" vormen of een "valse of misleidende aanduiding die een onjuiste indruk kan wekken met betrekking tot [de] oorsprong" van het betreffende product. Conclusie AG:

Conclusie AG HvJ EU 11 januari 2018, IEF 17415; IEFbe 2454; ECLI:EU:C:2018:3; zaak C‑488/16 P (Bundesverband Souvenir-Geschenke-Ehrenpreise eV tegen EUIPO) Uniemerk. Nietigheidsprocedure. Woordmerk NEUSCHWANSTEIN. Afwijzing van de vordering tot nietigverklaring. Absolute weigeringsgronden. Beschrijvend karakter. Aanduiding van de plaats van herkomst. Kwade trouw. BSGE had een vordering tot nietigheidsverklaring ingediend tegen het Uniemerk Neuschwanstein voor het beroemde kasteel. Volgens BSGE is het Gerecht eraan voorbij gegaan dat de benaming „Neuschwanstein” een geografische herkomstaanduiding is. Rekwirante BSGE verzoekt het Hof van Justitie om vernietiging van het arrest van het Gerecht EU, waarbij zij het beroep tot vernietiging van de beslissing van de kamer van beroep heeft verworpen. Het Gerecht heeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting gegeven. Neuschwanstein kan geen aanduiding van de plaats van herkomst van de erdoor aangeduide waren en diensten zijn.

HvJ EU 25 oktober 2017, IEF 17236 ; IEFbe 2396; ECLI:EU:C:2017:798; C-389/15 (Europese Commissie tegen Raad van de EU) Minbuza: Het ontwerp tot herziening van de Overeenkomst van Lissabon over oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen valt volgens het EU-Hof onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie op het terrein van de gemeenschappelijke handelspolitiek. De Raad heeft zijn machtigingsbesluit tot het openen van de onderhandelingen over die herziene Overeenkomst ten onrechte gebaseerd op de interne markt rechtsgrondslag. Het besluit van de Raad wordt daarom vernietigd door het EU-Hof. De Raad zal nu een nieuw besluit moeten nemen.

Rechtbank van Koophandel Brussel 24 juni 2015, IEF 16910; IEFbe 2232 (Böcker tegen Euro Top) Merkenrecht. Google metatags. Böcker is fabrikant van liften en kranen en houdster van het Gemeenschapsmerk "Böcker". Euro Top is verkoper en verhuurder van concurrerende merken. Böcker stelt dat Euro Top het publiek misleidt en onrechtmatig gebruik maakt van hun handelsnaam door het gebruik van metatags en hyperlinks op de zoekmachine Google te relateren aan "Böcker". Het is niet toegestaan te verwijzen naar de misleidende melding "Böcker goederen - kranen en liften - van Böcker" meteen bij de hyperlink en de uitnodiging om Euro Top telefonisch te contacteren nu er bij het doorklikken slechts concurrerende producten worden aangeboden.

HvJ EU 14 juni 2017, IEF 16863; IEFbe 2202; LS&R 1464; ECLI:EU:C:2017:458; C-422/16 (TofuTown) Merknamen. Verkoopbenaming. Verzoekster is een vennootschap die vegetarische/vegane levensmiddelen produceert en distribueert onder benamingen als Tofubutter, pflanzenkäse, veggie-cheese e.d.. Uit het persbericht: Zuiver plantaardige producten mogen in beginsel niet worden afgezet onder benamingen zoals „melk”, „room”, „boter”, „kaas” of „yoghurt”, die door het Unierecht worden voorbehouden aan producten van dierlijke oorsprong Dit geldt ook wanneer die benamingen worden vervolledigd door verduidelijkende of beschrijvende aanvullingen die wijzen op de plantaardige oorsprong van het betrokken product. Er bestaat echter een lijst met uitzonderingen. HvJ EU (Duits):